Bakan Nebati, Erdoğan’ın 20 Aralık 2021’de deklare ettiğı ve bir yılını geride bırakan KKM uygulamalarının piyasalara tesirlerine ait AA’ya değerlendirmede bulundu, gelecek yıla ait gayelerini ve öngörülerini anlattı.
Geçen yılın son aylarında döviz kurlarında piyasa gerçekliğiyle bağdaşmayan sıhhatsiz fiyat oluşumları ve dalgalanmalar gözlemlendiğini belirten Nebati, “Finansal istikrarı tehdit eder boyuta ulaşan bu gelişmelerin önüne geçmek emeliyle Aralık 2021’de KKM uygulamasını devreye aldık. Bu uygulamayla tasarruflarını Türk lirası cinsi hesaplarda kıymetlendiren vatandaşlarımızın döviz kurundaki değişimlerden olumsuz etkilenmelerini önlemek ve finansal sistemimize itimatlarını pekiştirmeyi amaçladık. Global ve bölgesel zorlukların değerli ölçüde arttığı 2022 yılında KKM uygulaması, finansal istikrarın güçlendirilmesine, Döviz talebinin sonlandırılmasına ve Türk lirası mevduatın vadesinin uzamasına değerli katkılar sağladı. Uygulama beraberinde makroekonomik dengelerimize de olumlu katkı yaptı ve ekonomik aktivitenin sağlam temeller üzerinde büyümesinde kıymetli rol oynadı.” dedi.
‘KRONİK SORUNLARIN ÇÖZÜLMESİNE İMKAN SAĞLIYOR’
Nebati başta KKM olmak üzere Aralık 2021’den itibaren devreye alınan enstrümanların ve önlemlerin finansal istikrarın sürdürülmesinde faal bir rol oynadığını belirtti. Rusya-Ukrayna Savaşı’na ve Fed’in faiz artırımlarına karşın KKM’nin de katkısıyla döviz talebinin önüne geçildiğini kaydeden Bakan “bu biçimdece döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduatlardaki hissesi 21 puan azaldı. Bize geçmişte çarçabuk dayatılan faiz siyasetlerine karşı kuvvetli ve kararlı duruşumuz, yalnızca ülkemizin makroekonomik göstergelerine olumlu yansımakla kalmıyor, bununla birlikte kronik sorunların çözülmesine de imkan sağlıyor.” diye konuştu.
‘MALİYETİNİ ŞEFFAFLIKLA PAYLAŞMAYA DEVAM EDİYORUZ’
“KKM’nin Hazineye ve Merkez Bankasına maliyeti tenkitlere mevzu oluyor. Bu kapsamda ne kadarlık bütçe ayrıldı?” sorusuna Nebati şu karşılığı verdi; “Biz bu enstrümanı, başta finansal istikrarımızı tehdit eder boyuta yükselen döviz kuru oynaklıkları olmak üzere, global iktisatta artan belirsizlik ortamı ve salgın daha sonrası devirde arz kısıtlarının körüklediği maliyet enflasyonu üzere iktisadımızı tehdit eden biroldukça faktörün tesirli olduğu şiddetli bir devirde uygulamaya aldık. Tüm dünya yükselen enflasyon, faiz ve kur kısır döngüsü sonucunda süratle resesyona gerçek sürüklenirken bu uygulamanın da katkısıyla ekonomik açmazın ötesine geçerek enflasyonla çabamızı istihdamı artırarak insan odaklı bir yaklaşımla sürdürüyoruz. Bu sene 91,6 milyar lira dayanak ödemesi gerçekleştirilen KKM’nin maliyetini şeffaflıkla paylaşmaya devam ediyoruz. Sonlu maliyetine kıyasla öngörülebilirliğin artmasına ve enflasyonda düşüş eğiliminin hızlanmasına takviye olan KKM’nin maliyetinin ilerleyen devirde de hudutlu kalacağını öngörüyoruz.”
‘TÜRK LİRASINDA İSTİKRARLI DURUŞ SAĞLADIK’
Nebati Türkiye İktisat Modeli çerçevesinde enflasyonla uğraşta, üretim kapasitesinin azalması ve istihdam kayıplarının artması üzere risklerin iktisat açısından tehdit oluşturmasına fırsat vermeksizin kalıcı fiyat istikrarını tesis etmeye yönelik siyasetleri tercih ettiklerini söylemiş oldu. Nebati “Faiz artışları olsaydı, yatırımlar ertelenecek, istihdam daralacak, üretim azalacak ve ülkemizin potansiyeli topyekun sınırlanmış olacaktı. Yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla ülkemizi büyütecek modelimiz kapsamında ihracatımızın katma kıymetini ve üretimin bilgi, teknoloji ve inovasyon yükünü artıracak yatırımlara sürat kesmeden devam ediyor ve istihdamı artıran üretim faaliyetlerini destekliyoruz. Son devirde model kapsamında uyguladığımız siyasetlerin olumlu sonuçlarını almaya başladık. Kasım ayında enflasyonda zirve noktayı geçerek, düşüş eğilimine girdiğimizi görüyoruz. Bu düşüşte milletlerarası emtia fiyatlarındaki gerileme ve global şartlardaki sonlu güzelleşme olağan olarak tesirli oldu ama bu gerilemede, proaktif bir yaklaşımla hayata geçirdiğimiz önlemlerin, model kapsamında uygulamaya aldığımız KKM’nin ve atılan başka adımlarla Türk liramızda sağladığımız istikrarlı duruşun tesiri hayli açık halde görülebilmektedir.” biçiminde yorum yaptı.
Modelin olumlu tesirlerini yalnızca enflasyondaki düşüş trendinin başlamasıyla değil, büyüme datalarında de gördüklerini kaydeden Bakan “Makine ve teçhizat yatırımlarımız son 12 çeyrektir kesintisiz büyüyor. Toplam 31 milyonu aşan istihdam sayımız da bir daha tarihi yüksek düzeylerde. İhracatımız her ay yeni bir rekor kırarken ülkemizin dünya ticaret hacmi ortasındaki hissesi yüzde 1’i aştı. Sanayi ve turizm üzere döviz getirici üretken dallarımız Cumhuriyet tarihimizde hiç olmadığı kadar güçlendi. Turizm dalımızın dünya turizminden aldığı hisse tarihi yüksek düzeylerde seyrediyor. Önümüzdeki periyotta modelimizin katkısıyla “Türkiye Yüzyılı” vizyonumuza yakışır biçimde ülkemizi önde gelen global finans, sanayi ve ticaret merkezlerinden biri haline getireceğiz.” dedi.
Bakan enflasyonda gelecek periyotta önemli düşüşler olacağını kaydederek şunları söylemiş oldu; “Salgın daha sonrasında enflasyon tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkilemiş ve tarihi tepelere ulaşmıştır. Ülkemizde enflasyonun temel belirleyicilerinden biri döviz kuru. Geçtiğimiz yıl döviz kurunda piyasa gerçekleriyle uyuşmayan artışlar görülmüştür. KKM öncesinde ekonomimiz hakkında felaket senaryoları yazılırken KKM’nin de katkısıyla sağlanan istikrarla birlikte tüm görünüm değişti. Kurlarda seyrin istikrar kazanmasıyla enflasyonun daha da hızlanmasının önüne geçtik, hatta düşüş trendine girmesini sağladık. Döviz kurundaki oynaklığın azalması, emtia meblağlarının olağanlaşması ve Türk lirasına itimadın artmasıyla birlikte önümüzdeki periyotta enflasyonda önemli düşüşlerin yaşanacağından kimsenin kuşkusu olmasın.”
Önümüzdeki periyotta de yabancı yatırımcıların dış borçlanma süreçlerine olan ağır ilgisinin artarak devam etmesini beklediklerini belirten Nebati şu açıklamayı yaptı; “nazaranve gelmemi müteakip, gerek ikili görüşmeler gerek IMF-Dünya Bankası, G20 ve OECD toplantıları üzere epey taraflı platformlar vesilesiyle fazlaca sayıda mevkidaşım ve milletlerarası yatırımcı, iş adamı, fon yöneticisiyle görüşmelerim oldu. Bu görüşmelerde global salgın daha sonrası periyotta ortaya çıkacak ekonomik fırsatları en âlâ biçimde değerlendirebilmek ve ülkemizin cari açık meselesini kalıcı bir biçimde bitmiş oldurmek maksadıyla ortaya koyduğumuz yatırım, istihdam, üretim ve ihracata dayalı Türkiye İktisat Modeli’mizi muhataplarıma etraflıca aktardım.
Modelimiz, Türkiye’nin iktisadi yapısını ve dinamiklerini bütünüyle dikkate alan bir model. Bu model, kuvvetli ekonomik temelleri, gelişmiş altyapısı, eğitimli ve genç insan kaynağıyla vatandaşlarımızı “Türkiye Yüzyılı”nda daha ileri bir refah düzebir daha ulaştırma maksadına odaklanmıştır. Muhataplarımıza, Türkiye’ye güvenen ve yatırım yapanların bizimle bir arada kazanacaklarını anlattık. Aldığımız geri dönüşler hayli olumlu. Ülkemize ve modelimize inanç artarak devam ediyor. Önümüzdeki yıl, modelimizin çıktıları ekonomimizin her alanında daha görünür ve hissedilir hale gelecek ve yabancı heyetlerle temaslarımızda Türkiye İktisat Modeli’nin sonuçlarını aktarmaya devam edeceğiz.
2022 yılı dış borçlanma tarafında memleketler arası finansal piyasalarda pek kuvvetli geçen bir yıl oldu. Global tahvil piyasalarından, yılbaşından bu yana yaklaşık 85 milyar dolarlık çıkış yaşanırken gelişmekte olan ülkelerin milletlerarası sermaye piyasalarındaki ihraç fiyatı da yarı yarıya azaldı.
‘YABANCILARIN DIŞ BORÇLANMA SÜREÇLERİMİZE İLGİSİ DEVAM EDECEK’
bu biçimdesi güçlü bir ortamda, Bakanlığımız sene başında duyurduğu biçimde 11 milyar dolar meblağında dış borçlanma süreci gerçekleştirerek dış finansmana erişim kabiliyetimizin ne kadar yüksek olduğunu gösterdi. Önümüzdeki devirde de yabancı yatırımcıların dış borçlanma süreçlerimize olan ağır ilgisinin artarak devam etmesini bekliyoruz. Dış borçlanma tarafında yatırımcı tabanımızı genişletirken piyasa ve eser çeşitlendirmesine gitmeye özel değer veriyoruz. Milletlerarası yatırımcılar, kuvvetli ve istikrarlı büyümesi, kayda paha oranda istihdam artışı, canlılığını sürdüren yatırım iştahı ve olumlu seyrini koruyan ihracat görünümüyle Türkiye’nin sunduğu imkanların ve potansiyelin ziyadesiyle farkındalar. Önümüzdeki devirde de Türkiye’nin ihraç ettiği yeni enstrümanlara kuvvetli talep göstereceklerini öngörüyoruz.” (EKONOMİ SERVİSİ)
Okumaya devam et...
Geçen yılın son aylarında döviz kurlarında piyasa gerçekliğiyle bağdaşmayan sıhhatsiz fiyat oluşumları ve dalgalanmalar gözlemlendiğini belirten Nebati, “Finansal istikrarı tehdit eder boyuta ulaşan bu gelişmelerin önüne geçmek emeliyle Aralık 2021’de KKM uygulamasını devreye aldık. Bu uygulamayla tasarruflarını Türk lirası cinsi hesaplarda kıymetlendiren vatandaşlarımızın döviz kurundaki değişimlerden olumsuz etkilenmelerini önlemek ve finansal sistemimize itimatlarını pekiştirmeyi amaçladık. Global ve bölgesel zorlukların değerli ölçüde arttığı 2022 yılında KKM uygulaması, finansal istikrarın güçlendirilmesine, Döviz talebinin sonlandırılmasına ve Türk lirası mevduatın vadesinin uzamasına değerli katkılar sağladı. Uygulama beraberinde makroekonomik dengelerimize de olumlu katkı yaptı ve ekonomik aktivitenin sağlam temeller üzerinde büyümesinde kıymetli rol oynadı.” dedi.
‘KRONİK SORUNLARIN ÇÖZÜLMESİNE İMKAN SAĞLIYOR’
Nebati başta KKM olmak üzere Aralık 2021’den itibaren devreye alınan enstrümanların ve önlemlerin finansal istikrarın sürdürülmesinde faal bir rol oynadığını belirtti. Rusya-Ukrayna Savaşı’na ve Fed’in faiz artırımlarına karşın KKM’nin de katkısıyla döviz talebinin önüne geçildiğini kaydeden Bakan “bu biçimdece döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduatlardaki hissesi 21 puan azaldı. Bize geçmişte çarçabuk dayatılan faiz siyasetlerine karşı kuvvetli ve kararlı duruşumuz, yalnızca ülkemizin makroekonomik göstergelerine olumlu yansımakla kalmıyor, bununla birlikte kronik sorunların çözülmesine de imkan sağlıyor.” diye konuştu.
‘MALİYETİNİ ŞEFFAFLIKLA PAYLAŞMAYA DEVAM EDİYORUZ’
“KKM’nin Hazineye ve Merkez Bankasına maliyeti tenkitlere mevzu oluyor. Bu kapsamda ne kadarlık bütçe ayrıldı?” sorusuna Nebati şu karşılığı verdi; “Biz bu enstrümanı, başta finansal istikrarımızı tehdit eder boyuta yükselen döviz kuru oynaklıkları olmak üzere, global iktisatta artan belirsizlik ortamı ve salgın daha sonrası devirde arz kısıtlarının körüklediği maliyet enflasyonu üzere iktisadımızı tehdit eden biroldukça faktörün tesirli olduğu şiddetli bir devirde uygulamaya aldık. Tüm dünya yükselen enflasyon, faiz ve kur kısır döngüsü sonucunda süratle resesyona gerçek sürüklenirken bu uygulamanın da katkısıyla ekonomik açmazın ötesine geçerek enflasyonla çabamızı istihdamı artırarak insan odaklı bir yaklaşımla sürdürüyoruz. Bu sene 91,6 milyar lira dayanak ödemesi gerçekleştirilen KKM’nin maliyetini şeffaflıkla paylaşmaya devam ediyoruz. Sonlu maliyetine kıyasla öngörülebilirliğin artmasına ve enflasyonda düşüş eğiliminin hızlanmasına takviye olan KKM’nin maliyetinin ilerleyen devirde de hudutlu kalacağını öngörüyoruz.”
‘TÜRK LİRASINDA İSTİKRARLI DURUŞ SAĞLADIK’
Nebati Türkiye İktisat Modeli çerçevesinde enflasyonla uğraşta, üretim kapasitesinin azalması ve istihdam kayıplarının artması üzere risklerin iktisat açısından tehdit oluşturmasına fırsat vermeksizin kalıcı fiyat istikrarını tesis etmeye yönelik siyasetleri tercih ettiklerini söylemiş oldu. Nebati “Faiz artışları olsaydı, yatırımlar ertelenecek, istihdam daralacak, üretim azalacak ve ülkemizin potansiyeli topyekun sınırlanmış olacaktı. Yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla ülkemizi büyütecek modelimiz kapsamında ihracatımızın katma kıymetini ve üretimin bilgi, teknoloji ve inovasyon yükünü artıracak yatırımlara sürat kesmeden devam ediyor ve istihdamı artıran üretim faaliyetlerini destekliyoruz. Son devirde model kapsamında uyguladığımız siyasetlerin olumlu sonuçlarını almaya başladık. Kasım ayında enflasyonda zirve noktayı geçerek, düşüş eğilimine girdiğimizi görüyoruz. Bu düşüşte milletlerarası emtia fiyatlarındaki gerileme ve global şartlardaki sonlu güzelleşme olağan olarak tesirli oldu ama bu gerilemede, proaktif bir yaklaşımla hayata geçirdiğimiz önlemlerin, model kapsamında uygulamaya aldığımız KKM’nin ve atılan başka adımlarla Türk liramızda sağladığımız istikrarlı duruşun tesiri hayli açık halde görülebilmektedir.” biçiminde yorum yaptı.
Modelin olumlu tesirlerini yalnızca enflasyondaki düşüş trendinin başlamasıyla değil, büyüme datalarında de gördüklerini kaydeden Bakan “Makine ve teçhizat yatırımlarımız son 12 çeyrektir kesintisiz büyüyor. Toplam 31 milyonu aşan istihdam sayımız da bir daha tarihi yüksek düzeylerde. İhracatımız her ay yeni bir rekor kırarken ülkemizin dünya ticaret hacmi ortasındaki hissesi yüzde 1’i aştı. Sanayi ve turizm üzere döviz getirici üretken dallarımız Cumhuriyet tarihimizde hiç olmadığı kadar güçlendi. Turizm dalımızın dünya turizminden aldığı hisse tarihi yüksek düzeylerde seyrediyor. Önümüzdeki periyotta modelimizin katkısıyla “Türkiye Yüzyılı” vizyonumuza yakışır biçimde ülkemizi önde gelen global finans, sanayi ve ticaret merkezlerinden biri haline getireceğiz.” dedi.
Bakan enflasyonda gelecek periyotta önemli düşüşler olacağını kaydederek şunları söylemiş oldu; “Salgın daha sonrasında enflasyon tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkilemiş ve tarihi tepelere ulaşmıştır. Ülkemizde enflasyonun temel belirleyicilerinden biri döviz kuru. Geçtiğimiz yıl döviz kurunda piyasa gerçekleriyle uyuşmayan artışlar görülmüştür. KKM öncesinde ekonomimiz hakkında felaket senaryoları yazılırken KKM’nin de katkısıyla sağlanan istikrarla birlikte tüm görünüm değişti. Kurlarda seyrin istikrar kazanmasıyla enflasyonun daha da hızlanmasının önüne geçtik, hatta düşüş trendine girmesini sağladık. Döviz kurundaki oynaklığın azalması, emtia meblağlarının olağanlaşması ve Türk lirasına itimadın artmasıyla birlikte önümüzdeki periyotta enflasyonda önemli düşüşlerin yaşanacağından kimsenin kuşkusu olmasın.”
Önümüzdeki periyotta de yabancı yatırımcıların dış borçlanma süreçlerine olan ağır ilgisinin artarak devam etmesini beklediklerini belirten Nebati şu açıklamayı yaptı; “nazaranve gelmemi müteakip, gerek ikili görüşmeler gerek IMF-Dünya Bankası, G20 ve OECD toplantıları üzere epey taraflı platformlar vesilesiyle fazlaca sayıda mevkidaşım ve milletlerarası yatırımcı, iş adamı, fon yöneticisiyle görüşmelerim oldu. Bu görüşmelerde global salgın daha sonrası periyotta ortaya çıkacak ekonomik fırsatları en âlâ biçimde değerlendirebilmek ve ülkemizin cari açık meselesini kalıcı bir biçimde bitmiş oldurmek maksadıyla ortaya koyduğumuz yatırım, istihdam, üretim ve ihracata dayalı Türkiye İktisat Modeli’mizi muhataplarıma etraflıca aktardım.
Modelimiz, Türkiye’nin iktisadi yapısını ve dinamiklerini bütünüyle dikkate alan bir model. Bu model, kuvvetli ekonomik temelleri, gelişmiş altyapısı, eğitimli ve genç insan kaynağıyla vatandaşlarımızı “Türkiye Yüzyılı”nda daha ileri bir refah düzebir daha ulaştırma maksadına odaklanmıştır. Muhataplarımıza, Türkiye’ye güvenen ve yatırım yapanların bizimle bir arada kazanacaklarını anlattık. Aldığımız geri dönüşler hayli olumlu. Ülkemize ve modelimize inanç artarak devam ediyor. Önümüzdeki yıl, modelimizin çıktıları ekonomimizin her alanında daha görünür ve hissedilir hale gelecek ve yabancı heyetlerle temaslarımızda Türkiye İktisat Modeli’nin sonuçlarını aktarmaya devam edeceğiz.
2022 yılı dış borçlanma tarafında memleketler arası finansal piyasalarda pek kuvvetli geçen bir yıl oldu. Global tahvil piyasalarından, yılbaşından bu yana yaklaşık 85 milyar dolarlık çıkış yaşanırken gelişmekte olan ülkelerin milletlerarası sermaye piyasalarındaki ihraç fiyatı da yarı yarıya azaldı.
‘YABANCILARIN DIŞ BORÇLANMA SÜREÇLERİMİZE İLGİSİ DEVAM EDECEK’
bu biçimdesi güçlü bir ortamda, Bakanlığımız sene başında duyurduğu biçimde 11 milyar dolar meblağında dış borçlanma süreci gerçekleştirerek dış finansmana erişim kabiliyetimizin ne kadar yüksek olduğunu gösterdi. Önümüzdeki devirde de yabancı yatırımcıların dış borçlanma süreçlerimize olan ağır ilgisinin artarak devam etmesini bekliyoruz. Dış borçlanma tarafında yatırımcı tabanımızı genişletirken piyasa ve eser çeşitlendirmesine gitmeye özel değer veriyoruz. Milletlerarası yatırımcılar, kuvvetli ve istikrarlı büyümesi, kayda paha oranda istihdam artışı, canlılığını sürdüren yatırım iştahı ve olumlu seyrini koruyan ihracat görünümüyle Türkiye’nin sunduğu imkanların ve potansiyelin ziyadesiyle farkındalar. Önümüzdeki devirde de Türkiye’nin ihraç ettiği yeni enstrümanlara kuvvetli talep göstereceklerini öngörüyoruz.” (EKONOMİ SERVİSİ)
Okumaya devam et...