Türkiye’de riskli binaların yenilenmesi için yürütülen kentsel dönüşüm seferberliğine sürat vermek ve vatandaşa kolaylık sağlamak ismine birfazlaca takviye sunuluyor. Kira yardımı, kredi faiz takviyesi, yüzde 1 oranlı Katma Kıymet Vergisi (KDV) üzere uygulamaların yanı sıra 2018’de yapılan bir düzenlemeyle kentsel dönüşüm kapsamında (6306 sayılı kanun) inşa edilen binalar vergi ve harçlardan muaf tutuldu.
HARÇ VE VERGİLER
10 Aralık 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanan Etraf Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 24’üncü hususu kapsamında kentsel dönüşüm projesinden mesken alan bireylerin tapu harcı ödememesinin önü açılırken, müteahhitler de dönüşüm projelerinde hak sahiplerinin dairelerinin haricinde kendilerine kalan dairelerin tapu zamanında harç istisnasına tabi tutulmuştu.
MAĞDURİYET YAŞANIYOR
Yaklaşık 4 yıldır yürürlükte olan muafiyete karşın kimi tapu müdürlüklerinde, belediyelerde ve noterlerde kentsel dönüşüm konutlarının birinci satışı, zamanı, tescili ve ipotek tesis edilmesi süreçlerinden harç ve vergi talep edilebiliyor. Bu durum bir fazlaca ihtilaf yarattığı üzere birden fazla ihtilaf da mahkemelere taşınıyor. Mahkemelerde kararlar ekseriyetle vatandaş lehine çıkıyor ve geriye dönük iade alınabiliyor.
HANGİ ÖDEMELERDEN MUAF?
Noter harcı, Tapu harcı, Belediyelerce alınan fiyat ve harçlar, Veraset ve intikal vergisi, döner sermaye fiyatı ve başka fiyatlar, Damga Vergisi, Kentsel dönüşüm kapsamında kullandırılan krediler ötürüsıyla lehe alınacak paralar, banka ve sigorta muameleleri vergisi.
KİRA YARDIMINDA ARTIŞ GÜNDEMDE
Son devirde ülkenin gündeminde yüksek kiralar bulunuyor. Kentsel dönüşüm kapsamında vilayetlere bakılırsa 750 ile 1.050 lira içinde verilen kira yardımı da piyasa şartlarına göre yetersiz kaldı. Geçtiğimiz günlerde İstanbul Kartal’da kentsel dönüşüm temel atma merasimine katılan Etraf ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a bölge halkından kira yardımlarının artırılması talebi geldi. Bakan Kurum, sayıların güncellenmesi için orada talimat verdi.
DİĞER HANGİ TEŞVİKLER VAR?
Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca binasını güçlendirecek vatandaşa 160 bin lira, konut imal, konut edindirme, işyeri üretim ve işyeri edindirme kredilerinde de 400 bin liraya kadar kredi veriliyor.
Krediye ayrıyeten 400 baz puana kadar faiz dayanağı sağlanıyor.
Kamu bankalarında konut kredileri 120 ayda yüzde 1.29 olarak uygulanırken, bakanlığın faiz takviyesi ile bu oran güç verimli konutta yüzde 0.88’e, standart konutta yüzde 0.96’ya iniyor.
400 bin liralık kredide aylık 6 bin 571 lira ödeyecek vatandaşın taksidi 5 bin 410 liraya iniyor. Vatandaşın avantajı 139 bin 276 lira oluyor.
Konutunu kendi dönüştürenler için Katma Kıymet Vergisi (KDV) yüzde 1 olarak uygulanıyor.
Riskli yapıda 18 aya kadar kira yardımı veriliyor. Kira yardımı vilayetlere nazaran 750 ile 1.050 lira içinde değişiyor. Kira yardımı ya da kredi dayanağından sırf biri kullanılabiliyor.
NASIL GERİ ALINABİLİR?
Kentsel dönüşüm kapsamında harç ve vergi ödeyenlerin bu ödemeyi geri alabilmesi için yapılması gerekenleri Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara anlattı. 6306 sayılı Kanun mucibince kentsel dönüşümde tapu ve noter harçlarından muafiyet kelam konusu olduğu biçimde birtakım tapu müdürlüklerinin ve belediyelerin muafiyet uygulamadığını ve bu durumla epeyce sık karşılaştıklarını tabir eden Kara, sadece maliklere değil müteahhitin vatandaşlara sattığı bağımsız kısımlara de muafiyetin uygulanmadığını söylemiş oldu.
5 YIL İÇİNDE DAVA
Muafiyetin uygulanmaması halinde hem müteahhitin tıpkı vakitte maliklerin kelam konusu bedeli ihtirazi kayıtla ödemesi gerektiğine dikkat çeken Kara, “Akabinde ödenen harçların iadesi için vergi dairesine başvurulmalıdır. Vergi daireleri sıklıkla ödenen bu harçları iade ediyor. Lakin vergi dairesinin de iade etmediği fiyatların olması halinde vergi mahkemelerinde dava açılarak ödenen harçlar geri alınabilir. Bu davanın 5 yıl ortasında açılması gerekiyor” diye konuştu.
ÜÇÜNCÜ ŞAHSA SATIŞTA GEÇERLİ Mİ?
Hanife Emine Kara, muafiyetin sırf birinci bölümlerde geçerli olduğunu belirterek, “Yani kentsel dönüşüm kapsamındaki bir projeden alınan bağımsız kısım üçüncü bireye satıldığında artık harç muafiyeti kelam konusu olmayacaktır” dedi.
Okumaya devam et...
HARÇ VE VERGİLER
10 Aralık 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanan Etraf Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 24’üncü hususu kapsamında kentsel dönüşüm projesinden mesken alan bireylerin tapu harcı ödememesinin önü açılırken, müteahhitler de dönüşüm projelerinde hak sahiplerinin dairelerinin haricinde kendilerine kalan dairelerin tapu zamanında harç istisnasına tabi tutulmuştu.
MAĞDURİYET YAŞANIYOR
Yaklaşık 4 yıldır yürürlükte olan muafiyete karşın kimi tapu müdürlüklerinde, belediyelerde ve noterlerde kentsel dönüşüm konutlarının birinci satışı, zamanı, tescili ve ipotek tesis edilmesi süreçlerinden harç ve vergi talep edilebiliyor. Bu durum bir fazlaca ihtilaf yarattığı üzere birden fazla ihtilaf da mahkemelere taşınıyor. Mahkemelerde kararlar ekseriyetle vatandaş lehine çıkıyor ve geriye dönük iade alınabiliyor.
HANGİ ÖDEMELERDEN MUAF?
Noter harcı, Tapu harcı, Belediyelerce alınan fiyat ve harçlar, Veraset ve intikal vergisi, döner sermaye fiyatı ve başka fiyatlar, Damga Vergisi, Kentsel dönüşüm kapsamında kullandırılan krediler ötürüsıyla lehe alınacak paralar, banka ve sigorta muameleleri vergisi.
KİRA YARDIMINDA ARTIŞ GÜNDEMDE
Son devirde ülkenin gündeminde yüksek kiralar bulunuyor. Kentsel dönüşüm kapsamında vilayetlere bakılırsa 750 ile 1.050 lira içinde verilen kira yardımı da piyasa şartlarına göre yetersiz kaldı. Geçtiğimiz günlerde İstanbul Kartal’da kentsel dönüşüm temel atma merasimine katılan Etraf ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a bölge halkından kira yardımlarının artırılması talebi geldi. Bakan Kurum, sayıların güncellenmesi için orada talimat verdi.
DİĞER HANGİ TEŞVİKLER VAR?
Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca binasını güçlendirecek vatandaşa 160 bin lira, konut imal, konut edindirme, işyeri üretim ve işyeri edindirme kredilerinde de 400 bin liraya kadar kredi veriliyor.
Krediye ayrıyeten 400 baz puana kadar faiz dayanağı sağlanıyor.
Kamu bankalarında konut kredileri 120 ayda yüzde 1.29 olarak uygulanırken, bakanlığın faiz takviyesi ile bu oran güç verimli konutta yüzde 0.88’e, standart konutta yüzde 0.96’ya iniyor.
400 bin liralık kredide aylık 6 bin 571 lira ödeyecek vatandaşın taksidi 5 bin 410 liraya iniyor. Vatandaşın avantajı 139 bin 276 lira oluyor.
Konutunu kendi dönüştürenler için Katma Kıymet Vergisi (KDV) yüzde 1 olarak uygulanıyor.
Riskli yapıda 18 aya kadar kira yardımı veriliyor. Kira yardımı vilayetlere nazaran 750 ile 1.050 lira içinde değişiyor. Kira yardımı ya da kredi dayanağından sırf biri kullanılabiliyor.
NASIL GERİ ALINABİLİR?
Kentsel dönüşüm kapsamında harç ve vergi ödeyenlerin bu ödemeyi geri alabilmesi için yapılması gerekenleri Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara anlattı. 6306 sayılı Kanun mucibince kentsel dönüşümde tapu ve noter harçlarından muafiyet kelam konusu olduğu biçimde birtakım tapu müdürlüklerinin ve belediyelerin muafiyet uygulamadığını ve bu durumla epeyce sık karşılaştıklarını tabir eden Kara, sadece maliklere değil müteahhitin vatandaşlara sattığı bağımsız kısımlara de muafiyetin uygulanmadığını söylemiş oldu.
5 YIL İÇİNDE DAVA
Muafiyetin uygulanmaması halinde hem müteahhitin tıpkı vakitte maliklerin kelam konusu bedeli ihtirazi kayıtla ödemesi gerektiğine dikkat çeken Kara, “Akabinde ödenen harçların iadesi için vergi dairesine başvurulmalıdır. Vergi daireleri sıklıkla ödenen bu harçları iade ediyor. Lakin vergi dairesinin de iade etmediği fiyatların olması halinde vergi mahkemelerinde dava açılarak ödenen harçlar geri alınabilir. Bu davanın 5 yıl ortasında açılması gerekiyor” diye konuştu.
ÜÇÜNCÜ ŞAHSA SATIŞTA GEÇERLİ Mİ?
Hanife Emine Kara, muafiyetin sırf birinci bölümlerde geçerli olduğunu belirterek, “Yani kentsel dönüşüm kapsamındaki bir projeden alınan bağımsız kısım üçüncü bireye satıldığında artık harç muafiyeti kelam konusu olmayacaktır” dedi.
Okumaya devam et...