Hayat Kimya’nın şahsi sıhhat markası Evony ve Konda Araştırma&Danışmanlık tarafınca hazırlanan ‘Değişen Hayat; Pandemi ve Türkiye 2020-2022’ raporunun sonuçları bugün Hayat Kimya Küresel Pazarlama Yöneticisi Gülhan Eğilmez, Konda Genel Müdürü Bekir Ağırdır ve Prof. Dr. Veysel Bozkurt’un iştirakiyle Açelya Akkoyun moderatörlüğünde gerçekleşen online toplantıyla belirtildi.
3 BİN 600 ŞAHISLA YÜZ YÜZE GÖRÜŞMELER YAPILDI
Tam iki yıldır yaşama istikamet veren Kovid-19 salgınına toplumun bakışını, maske kullanmasına dair fikirlerini, aşıya dair görüşlerini ve süreçte etkilenen ekonomileri ve ruh hallerini anlamaya yönelik Konda Araştırma&Danışmanlık Şirketi tarafınca yürütülen araştırma, bir dizi derinlemesine görüşme ile de desteklenen yapısıyla halkın gözünden Türkiye’de pandeminin dünü, bugünü ve yarınına dair çarpıcı bir tablo çiziyor.
Raporda 22 farklı saha çalışmasının dataları kullanıldı ve araştırmaların her biri, Türkiye yetişkin nüfusunu temsil eden bir örneklem vasıtasıyla belirlenen mahalle ve köylerde 3 bin 600 kişi ile hanelerinde yüz yüze görüşülerek gerçekleştirildi. Niceliksel dataları niteliksel datalarla desteklemek ve pandemi periyodu insanların tecrübelerini daha kapsamlı anlayabilmek emeliyle ‘Pandemi Devri Değişen Zihin Haritaları’ çalışması yapıldı. Ayrıyeten Şubat 2022’de de 26 farklı profilden vatandaşla derin görüşmeler yapılarak topluma dair sayısal bulgular kişisel telaffuzlarla desteklendi.
TÜRKİYE’NİN PANDEMİ PERİYODUNA İLİŞKİN BİRİNCİ VE EN KAPSAMLI RAPORU
Raporun çıktılarını pahalandıran Hayat Kimya Küresel Pazarlama Yöneticisi Gülhan Eğilmez, “Evony olarak her vakit bilimle kol kola hareket eden bir markayız. Verinin bilim için epeyce kıymetli bir öge olduğunu düzgün biliyoruz. Son 2 yıldır Türkiye olarak fazlaca değerli bir dönüşüm yaşadık. Tabi ki her ülke epeyce değerli bir dönüşüm yaşadı. Fakat Türkiye’den çıkan bir marka olarak buradaki değişimin dönüşümün aslında bir tahlilini yapmak istedik. Konda Araştırma&Danışmanlık Şirketi ile gerçekleştirdiğimiz Türkiye’nin pandemi periyoduna ilişkin birinci ve en kapsamlı tek raporu olan “Değişen Hayat; Pandemi ve Türkiye 2020-2022 araştırması ile hayatımızın bu tartışmasız ve kritik periyoduna ayna tutan bilgileri geleceğe hizmet etmek üzere tüm kamuoyuna sunalım istedik. Bundan daha sonra yapılacak çalışmalara da ışık tutmasını istedik. Marka olarak yüzde 50’nin üzerinde bir pazar hissemiz var. 2021 yılını amaçlarımızın fazlaca üzerinde büyümeyle kapattık. Tüketicilerin yüzde 80’den çoksının markaya sadık olduğunu görüyoruz. Bilhassa bayanlar üzerinde tesir yaratmışız bunun epeyce bedelli olduğunu görüyorum. Bu dönüşümü datalarla resmetmemize dayanak olan Bekir Ağırdır ve Prof Dr. Veysel Bozkurt’a teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.
AĞIRDIR: EMPATİ VE İTİNA GİDEREK DAYANIŞMA ÜRETTİ
Pandeminin bir yandan da topluma katkısı olduğunu söyleyen Bekir Ağırdır ise “Toplum pandemi birinci çıktığında telaşlandı, heyecanlandı. daha sonra temkinli davranmaya başladı. Tabi ki kayıplar felaketler oldu ancak bugün ben ‘temkinli tedbirlilik’ diyorum. Toplumun hem olağana dönmek üzere bir telaşı var birebir vakitte temkinli davranmaya çalışıyor. Birincisi yaşama itina göstermeyi öğrendik. İkincisi bu çerçevede de empati duymaya başladık. Yani şimdiye kadar siyasi, etnik kimliği, dini inancı farklı diye insanlara ‘günaydın’ bile demezken gördüler ki koronavirüs gibi bir bela ayrım yapmıyor. ötürüsıyla Türkiye’nin yaşadığı kültürel birtakım tansiyonları zayıflattı. Karşılıklı empati üretti. Unutmayalım pandemi tek başına yaşanmıyor. Dayanışma hissini üretmeye başladık. Empati ve itina giderek dayanışmayı da üretmeye başladı. Bizim gördüğümüz toplum birbirini anlamak konusunda hassaslıklarını kavramak konusunda zihni planda dayanılmaz bir uzaklık alıyor. O aralık aldığı zihni dönüşümü çabucak hemen sokağa yansıtamıyor olabilir zira şu anda olağan hayata geçmedik. Ancak olağana döndüğümüz vakit olumlu sonuçlarını da somut bir biçimde goreceğimizi deneyimleyeceğimizi sanıyorum” diye konuştu.
SAĞLAM KURUMLARDAN ŞEFFAF BİLGİ AKIŞI DEĞERLİ
Emniyetli kurumların yaptığı nitelikli araştırmaların toplumun başındaki belirsizliğin azaltılmasına katkı sağladığını belirten Prof. Dr. Veysel Bozkurt da “İnsanlığın yeni bir virüs ile karşı karşıya kalmasıyla ontolojik güvenlik duygusu derinden sarsıldı. Vefat, virüs kapma ve sevdiklerini kaybetme korkusu arttı. Belirsizlik, insanları güç ve öngörülebilirlik arayışına sevk etti. Başlangıçta bilim insanları dahil kimsenin elinde kâfi bilgi olmadığından eksik bilgiyle çelişkili yorumlar yapıldı. ‘Hakikat-daha sonrası çağ’ olarak tabir edilen bir periyotta infodemi (kirli haber), dünyanın en kıymetli sıkıntılarından birisi oldu. Pandemi öncesinde artış trendinde olan komplo teorileri, pandemiyle hiç görülmediği ölçüde arttı. Toplumun üçte ikisinden çoksı bilime, aşılara güvenen makul insanlardan oluşmaktadır. Bu kitle maske, uzaklık ve hijyen üzere tedbirlere başından itibaren takviye oldu. Hala da tedbirlerini almaya devam etmektedir. Fakat toplumda itimat duygusu sarsılmış, infodeminin tesirinde bulunan bir kitle de var. Toplumda bu meçhullüğü yıkmanın en kıymetli kriteri ise muteber kurumlardan şeffaf bilgi akışının devam etmesidir” tabirlerini kullandı.
ARAŞTIRMANIN AYRINTILARI
Araştırmada ortaya çıkan en kıymetli bilgilerden biri, son periyotta esnetilen önlemlere karşın insanların virüse karşı tedbir almaktan vazgeçmedikleri. Maske kullanmaya ve ellerini çoğunlukla yıkamaya devam eden, mecbur kalmadıkça dışarı çıkmayan ve toplu taşıma kullanmayanların oranı yüzde 88’i bulurken hiç bir tedbir almıyorum diyenlerin oranı ise yalnızca yüzde 12’de kalıyor.
Aralık ‘21 bilgilerine göre toplum, koronavirüsün hâlâ tehlikeli olduğunda hemfikir. Yüzde 48’i Covid-19’a yakalanma riskinin hâlâ çok yüksek olduğunu söz ederken, yüzde 19’u riskli bulduğunu söylüyor. Toplumun sırf yüzde 5’i tehlikenin geçtiği görüşünde. Beşerler hâlâ tokalaşmaktan, sarılmaktan çekiniyor.
HASTALIK BİTENE KADAR MASKEYE MUHTACIZ: MASKESİZ GİRMEM
“Değişen Hayat; Pandemi ve Türkiye 2020-2022” araştırması bilgileri ve derin birebir görüşmeler, salgın mühletince toplum genelinin maske kullanma eğilimini neredeyse hiç terk etmediğini gösteriyor. Bu süreç boyunca toplumun yüzde 95’inden çoksı koronavirüsten korunmak için maske kullandı. Pazar ve marketlerde maske takma zorunluluğunu ise araştırmaya katılanların yüzde 99’u onaylıyor.
Geçtiğimiz yaz aylarından bu yana ise maske kullanması, toplumun genel olarak salgın şartlarında rahatlama evresine geçişinin bir modülü haline geldi. Ekim ayındaki ölçüm kendisi koronavirüse yakalanan şahısların daha fazlaca maske kullandıklarını gösteriyor, şubat ayına gelindiğinde ise her iki durumda da benzeri oranda maske kullanıldığı görülüyor.
İnsanların maske konusundaki tavırları genel olarak hassas. Zira aşıyla ilgili bilgi kirliliğinden dolayı aşıya temkinli yaklaşanlar da maskenin koruyuculuğuna güveniyor. Aşıya karşın maske takılması gerektiği algısı, zihinlere yerleşmiş durumda. Toplum, maske kullanmasını artık mecburî bir alışkanlık olarak görüyor.
Salgın boyunca sokakla daha hayli teması olanların daha fazlaca maske kullanma eğiliminde olduğu görülüyor. birebir vakitte bir daha de maske kullanması en süratli düşen yaş kümesi 15-17 yaş kümesi oldu. Öbür yaş kümeleri neredeyse birebir oranda maske kullanıyor.
Öte yandan maske, test, karantina, HES kodu üzere konulardaki yeni kararların belirtildiğı 2 Mart’tan bugüne kadar maske satışlarının yalnızca yüzde 20 oranında azaldığı görülüyor.
TOPLUMUN YÜZDE 57’Sİ VİRÜSLE TANIŞTI
Toplum genelinde ailesinde, yakın yahut uzak bir akrabasında koronavirüsten hastalanan kişi oranı giderek artan bir eğilim sergiledi. Bugün, toplumun yüzde 57’si ailesinde, yakınında koronavirüsten hastalanan en az birisinin olduğunu söylüyor.
Ayrıyeten meskeninde koronavirüs hadisesi görülen kişi sayısının en hayli tam kapanma devri öncesi olan Mart-Mayıs 2021 ortası ile Ekim 2021 daha sonrasında arttığı görülüyor. Bugün her 2 şahıstan 1’i meskeninde koronavirüsten hastalanan en az birinin olduğunu söylüyor.
TOPLUMUN YÜZDE 70’İ ‘ŞANSA’ KOVİD-19’A YAKALANMADIĞINI SÖYLÜYOR
Aralık ‘21 bilgilerine nazaran toplumun yüzde 70’i Kovid-19’a yakalanmadığını söylüyor. Derin görüşmeler de bu datayı destekliyor. Hastalığa bugüne dek yakalanmamayı aldığı tedbirlerle açıklayanlar olduğu kadar bahtla, bahtla açıklayanlar da var.
BAYANLAR ERKEKLERDEN DAHA TEMKİNLİ
Salgın müddetince bayanlar, erkeklere nazaran salgın öncesinde olduğundan daha az sokağa çıkma eğiliminde oldu. Toplumun her rahatlama evresine geçtiği devirde erkekler daha hayli sokağa çıkmaya başladı. Salgın mühletince bayanlar, erkeklere nazaran koronavirüse karşı daha temkinli davrandılar. Hala bayanların yüzde 36’sı, adamların yüzde 23’ü gerekmedikçe sokağa çıkmadığını söylüyor.
Gençler ise her vakit daha fazlaca sokağa çıkma eğiliminde oldular. 15-17 yaş kümesinde yer alanlar, kendileri özelinde uygulanan sokağa çıkma yasağının kaldırılmasından daha sonra daha süratli rahatlama ve olağanlaşma eğilimi gösterdi.
birebir vakitte koronavirüs tedbirlerinin de tesiriyle gerekmedikçe sokağa çıkmayanlar en epey 65 yaş ve üstündekiler oldu. Hala 65 yaş ve üstündekilerin yüzde 45’i gerekmedikçe sokağa çıkmıyor.
AŞILAMA ORANLARI YÜKSELİYOR
2020’nin sonunda koronavirüs aşısına yönelik isteyen kişinin aşı yaptırabilmesi, aşının mecburî olmaması tarafındaydı. Her 100 bireyden 27’si aşının zarurî tutulması gerektiğini düşünüyordu. Aşı yaptırma fikrine sıcak bakanların artmasıyla bir arada, vakti geldiğinde aşısını yaptıranların oranı da yükseldi. Kendi isteğiyle aşı olanlar olduğu kadar; HES kodu zorunluluğuyla birlikte maçları izleyebilmek, alışveriş merkezlerine girebilmek için aşı olanlar da oldu. Görüşmelerde ülkelere inanç bağlamında bir transfer olarak ‘Sadece Türk aşısı olurum’ diyenlerin oranı da pek yüksek. Her 5 bireyden 2’si seçme bahtı olması durumunda Türkiye’de geliştirilen aşıyı yaptırmayı tercih etmiş, her 4 bireyden 1’i de Almanya’da geliştirilen aşıyı tercih edeceğini belirtmişti.
Eylül 2021’deki bilgilere nazaran toplumun yüzde 66’sı sırası gelen tüm aşılarını olduğunu ve gerektiğinde başkalarını de olacağını söylemiş oldu. Aşılamanın başladığı periyotta aşı yaptıranlar da yaptırmayanlar da emsal oranlarda maske kullanmaya devam etti. Eylül 2021’den bu yana ise aşı yaptıranlarda maske kullanma eğilimi aşı yaptırmayanlara nazaran daha yüksek seyrediyor.
Ayrıyeten koronavirüs aşısı yaptıranların koronavirüse karşı daha epeyce tedbir alma davranışı, el dezenfektanı ve gibisi sıvıların kullanmasında da görülüyor. Son aylardaki düşme eğilimine rağmen, aşı yaptıranların yarısından fazlası, aşı yaptırmayanların da beşte ikisinden çoksı el dezenfektanı kullanıyor.
EN SÜRATLİ OLAĞANLAŞMA TOPLU TAŞIMADA
Toplumun bir gereklilik kararı kademeli olarak en süratli olağanlaştırdığı koronavirüs tedbiri toplu taşıma kullanması oldu. Ocak 2022’ye kadar erkekler daha hayli toplu taşıma kullanma eğilimine sahipken, Şubat 2022’de bayan ve adamların toplu taşıma kullanım oranları eşitlendi. Koronavirüs tedbiri olarak toplu taşıma kullanmadığını söyleyenler, ikinci yıla girildiğinde bayanlar ve erkeklerde yüzde 17 oranında eşitledi. Lakin hala 49 yaş ve üstündeki her 5 şahıstan 1’i toplu taşıma kullanmaktan kaçınıyor.
SALGIN daha sonraSI OLAĞANA DÖNÜŞ ALGISI
Salgın daha sonrası olağana dönüş konusunda beşerler hemfikir olsa da hepsinin buna biçtiği vakit dilimi farklı. Bir yıl içerisinde diyen de iki-üç yıl içerisinde olağan ömürlerimize dönebiliriz, diyen de var. birebir vakitte global salgınların gelip süreksiz olmadığı ve artık daima bu minvalde salgınlar yaşayacağımızı düşünenler de ‘hayat aslına bakarsan olağan akıyor’ diyenler de mevcut.
Koronovirüsün etkilediklerinden biri de beslenme alışkanlıkları. Beşerler artık beslenmelerine daha epeyce dikkat ediyorlar ve destek besinler, ek besinlerden daha fazla yararlanıyorlar. Bitkisel yüklü beslenme, çeşitli vitamin ve yağların kullanması, bilhassa çocuklu bayanların gündemine ve bütçesine girmiş durumda.
KAYNAK: DHA
Okumaya devam et...
3 BİN 600 ŞAHISLA YÜZ YÜZE GÖRÜŞMELER YAPILDI
Tam iki yıldır yaşama istikamet veren Kovid-19 salgınına toplumun bakışını, maske kullanmasına dair fikirlerini, aşıya dair görüşlerini ve süreçte etkilenen ekonomileri ve ruh hallerini anlamaya yönelik Konda Araştırma&Danışmanlık Şirketi tarafınca yürütülen araştırma, bir dizi derinlemesine görüşme ile de desteklenen yapısıyla halkın gözünden Türkiye’de pandeminin dünü, bugünü ve yarınına dair çarpıcı bir tablo çiziyor.
Raporda 22 farklı saha çalışmasının dataları kullanıldı ve araştırmaların her biri, Türkiye yetişkin nüfusunu temsil eden bir örneklem vasıtasıyla belirlenen mahalle ve köylerde 3 bin 600 kişi ile hanelerinde yüz yüze görüşülerek gerçekleştirildi. Niceliksel dataları niteliksel datalarla desteklemek ve pandemi periyodu insanların tecrübelerini daha kapsamlı anlayabilmek emeliyle ‘Pandemi Devri Değişen Zihin Haritaları’ çalışması yapıldı. Ayrıyeten Şubat 2022’de de 26 farklı profilden vatandaşla derin görüşmeler yapılarak topluma dair sayısal bulgular kişisel telaffuzlarla desteklendi.
TÜRKİYE’NİN PANDEMİ PERİYODUNA İLİŞKİN BİRİNCİ VE EN KAPSAMLI RAPORU
Raporun çıktılarını pahalandıran Hayat Kimya Küresel Pazarlama Yöneticisi Gülhan Eğilmez, “Evony olarak her vakit bilimle kol kola hareket eden bir markayız. Verinin bilim için epeyce kıymetli bir öge olduğunu düzgün biliyoruz. Son 2 yıldır Türkiye olarak fazlaca değerli bir dönüşüm yaşadık. Tabi ki her ülke epeyce değerli bir dönüşüm yaşadı. Fakat Türkiye’den çıkan bir marka olarak buradaki değişimin dönüşümün aslında bir tahlilini yapmak istedik. Konda Araştırma&Danışmanlık Şirketi ile gerçekleştirdiğimiz Türkiye’nin pandemi periyoduna ilişkin birinci ve en kapsamlı tek raporu olan “Değişen Hayat; Pandemi ve Türkiye 2020-2022 araştırması ile hayatımızın bu tartışmasız ve kritik periyoduna ayna tutan bilgileri geleceğe hizmet etmek üzere tüm kamuoyuna sunalım istedik. Bundan daha sonra yapılacak çalışmalara da ışık tutmasını istedik. Marka olarak yüzde 50’nin üzerinde bir pazar hissemiz var. 2021 yılını amaçlarımızın fazlaca üzerinde büyümeyle kapattık. Tüketicilerin yüzde 80’den çoksının markaya sadık olduğunu görüyoruz. Bilhassa bayanlar üzerinde tesir yaratmışız bunun epeyce bedelli olduğunu görüyorum. Bu dönüşümü datalarla resmetmemize dayanak olan Bekir Ağırdır ve Prof Dr. Veysel Bozkurt’a teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.
AĞIRDIR: EMPATİ VE İTİNA GİDEREK DAYANIŞMA ÜRETTİ
Pandeminin bir yandan da topluma katkısı olduğunu söyleyen Bekir Ağırdır ise “Toplum pandemi birinci çıktığında telaşlandı, heyecanlandı. daha sonra temkinli davranmaya başladı. Tabi ki kayıplar felaketler oldu ancak bugün ben ‘temkinli tedbirlilik’ diyorum. Toplumun hem olağana dönmek üzere bir telaşı var birebir vakitte temkinli davranmaya çalışıyor. Birincisi yaşama itina göstermeyi öğrendik. İkincisi bu çerçevede de empati duymaya başladık. Yani şimdiye kadar siyasi, etnik kimliği, dini inancı farklı diye insanlara ‘günaydın’ bile demezken gördüler ki koronavirüs gibi bir bela ayrım yapmıyor. ötürüsıyla Türkiye’nin yaşadığı kültürel birtakım tansiyonları zayıflattı. Karşılıklı empati üretti. Unutmayalım pandemi tek başına yaşanmıyor. Dayanışma hissini üretmeye başladık. Empati ve itina giderek dayanışmayı da üretmeye başladı. Bizim gördüğümüz toplum birbirini anlamak konusunda hassaslıklarını kavramak konusunda zihni planda dayanılmaz bir uzaklık alıyor. O aralık aldığı zihni dönüşümü çabucak hemen sokağa yansıtamıyor olabilir zira şu anda olağan hayata geçmedik. Ancak olağana döndüğümüz vakit olumlu sonuçlarını da somut bir biçimde goreceğimizi deneyimleyeceğimizi sanıyorum” diye konuştu.
SAĞLAM KURUMLARDAN ŞEFFAF BİLGİ AKIŞI DEĞERLİ
Emniyetli kurumların yaptığı nitelikli araştırmaların toplumun başındaki belirsizliğin azaltılmasına katkı sağladığını belirten Prof. Dr. Veysel Bozkurt da “İnsanlığın yeni bir virüs ile karşı karşıya kalmasıyla ontolojik güvenlik duygusu derinden sarsıldı. Vefat, virüs kapma ve sevdiklerini kaybetme korkusu arttı. Belirsizlik, insanları güç ve öngörülebilirlik arayışına sevk etti. Başlangıçta bilim insanları dahil kimsenin elinde kâfi bilgi olmadığından eksik bilgiyle çelişkili yorumlar yapıldı. ‘Hakikat-daha sonrası çağ’ olarak tabir edilen bir periyotta infodemi (kirli haber), dünyanın en kıymetli sıkıntılarından birisi oldu. Pandemi öncesinde artış trendinde olan komplo teorileri, pandemiyle hiç görülmediği ölçüde arttı. Toplumun üçte ikisinden çoksı bilime, aşılara güvenen makul insanlardan oluşmaktadır. Bu kitle maske, uzaklık ve hijyen üzere tedbirlere başından itibaren takviye oldu. Hala da tedbirlerini almaya devam etmektedir. Fakat toplumda itimat duygusu sarsılmış, infodeminin tesirinde bulunan bir kitle de var. Toplumda bu meçhullüğü yıkmanın en kıymetli kriteri ise muteber kurumlardan şeffaf bilgi akışının devam etmesidir” tabirlerini kullandı.
ARAŞTIRMANIN AYRINTILARI
Araştırmada ortaya çıkan en kıymetli bilgilerden biri, son periyotta esnetilen önlemlere karşın insanların virüse karşı tedbir almaktan vazgeçmedikleri. Maske kullanmaya ve ellerini çoğunlukla yıkamaya devam eden, mecbur kalmadıkça dışarı çıkmayan ve toplu taşıma kullanmayanların oranı yüzde 88’i bulurken hiç bir tedbir almıyorum diyenlerin oranı ise yalnızca yüzde 12’de kalıyor.
Aralık ‘21 bilgilerine göre toplum, koronavirüsün hâlâ tehlikeli olduğunda hemfikir. Yüzde 48’i Covid-19’a yakalanma riskinin hâlâ çok yüksek olduğunu söz ederken, yüzde 19’u riskli bulduğunu söylüyor. Toplumun sırf yüzde 5’i tehlikenin geçtiği görüşünde. Beşerler hâlâ tokalaşmaktan, sarılmaktan çekiniyor.
HASTALIK BİTENE KADAR MASKEYE MUHTACIZ: MASKESİZ GİRMEM
“Değişen Hayat; Pandemi ve Türkiye 2020-2022” araştırması bilgileri ve derin birebir görüşmeler, salgın mühletince toplum genelinin maske kullanma eğilimini neredeyse hiç terk etmediğini gösteriyor. Bu süreç boyunca toplumun yüzde 95’inden çoksı koronavirüsten korunmak için maske kullandı. Pazar ve marketlerde maske takma zorunluluğunu ise araştırmaya katılanların yüzde 99’u onaylıyor.
Geçtiğimiz yaz aylarından bu yana ise maske kullanması, toplumun genel olarak salgın şartlarında rahatlama evresine geçişinin bir modülü haline geldi. Ekim ayındaki ölçüm kendisi koronavirüse yakalanan şahısların daha fazlaca maske kullandıklarını gösteriyor, şubat ayına gelindiğinde ise her iki durumda da benzeri oranda maske kullanıldığı görülüyor.
İnsanların maske konusundaki tavırları genel olarak hassas. Zira aşıyla ilgili bilgi kirliliğinden dolayı aşıya temkinli yaklaşanlar da maskenin koruyuculuğuna güveniyor. Aşıya karşın maske takılması gerektiği algısı, zihinlere yerleşmiş durumda. Toplum, maske kullanmasını artık mecburî bir alışkanlık olarak görüyor.
Salgın boyunca sokakla daha hayli teması olanların daha fazlaca maske kullanma eğiliminde olduğu görülüyor. birebir vakitte bir daha de maske kullanması en süratli düşen yaş kümesi 15-17 yaş kümesi oldu. Öbür yaş kümeleri neredeyse birebir oranda maske kullanıyor.
Öte yandan maske, test, karantina, HES kodu üzere konulardaki yeni kararların belirtildiğı 2 Mart’tan bugüne kadar maske satışlarının yalnızca yüzde 20 oranında azaldığı görülüyor.
TOPLUMUN YÜZDE 57’Sİ VİRÜSLE TANIŞTI
Toplum genelinde ailesinde, yakın yahut uzak bir akrabasında koronavirüsten hastalanan kişi oranı giderek artan bir eğilim sergiledi. Bugün, toplumun yüzde 57’si ailesinde, yakınında koronavirüsten hastalanan en az birisinin olduğunu söylüyor.
Ayrıyeten meskeninde koronavirüs hadisesi görülen kişi sayısının en hayli tam kapanma devri öncesi olan Mart-Mayıs 2021 ortası ile Ekim 2021 daha sonrasında arttığı görülüyor. Bugün her 2 şahıstan 1’i meskeninde koronavirüsten hastalanan en az birinin olduğunu söylüyor.
TOPLUMUN YÜZDE 70’İ ‘ŞANSA’ KOVİD-19’A YAKALANMADIĞINI SÖYLÜYOR
Aralık ‘21 bilgilerine nazaran toplumun yüzde 70’i Kovid-19’a yakalanmadığını söylüyor. Derin görüşmeler de bu datayı destekliyor. Hastalığa bugüne dek yakalanmamayı aldığı tedbirlerle açıklayanlar olduğu kadar bahtla, bahtla açıklayanlar da var.
BAYANLAR ERKEKLERDEN DAHA TEMKİNLİ
Salgın müddetince bayanlar, erkeklere nazaran salgın öncesinde olduğundan daha az sokağa çıkma eğiliminde oldu. Toplumun her rahatlama evresine geçtiği devirde erkekler daha hayli sokağa çıkmaya başladı. Salgın mühletince bayanlar, erkeklere nazaran koronavirüse karşı daha temkinli davrandılar. Hala bayanların yüzde 36’sı, adamların yüzde 23’ü gerekmedikçe sokağa çıkmadığını söylüyor.
Gençler ise her vakit daha fazlaca sokağa çıkma eğiliminde oldular. 15-17 yaş kümesinde yer alanlar, kendileri özelinde uygulanan sokağa çıkma yasağının kaldırılmasından daha sonra daha süratli rahatlama ve olağanlaşma eğilimi gösterdi.
birebir vakitte koronavirüs tedbirlerinin de tesiriyle gerekmedikçe sokağa çıkmayanlar en epey 65 yaş ve üstündekiler oldu. Hala 65 yaş ve üstündekilerin yüzde 45’i gerekmedikçe sokağa çıkmıyor.
AŞILAMA ORANLARI YÜKSELİYOR
2020’nin sonunda koronavirüs aşısına yönelik isteyen kişinin aşı yaptırabilmesi, aşının mecburî olmaması tarafındaydı. Her 100 bireyden 27’si aşının zarurî tutulması gerektiğini düşünüyordu. Aşı yaptırma fikrine sıcak bakanların artmasıyla bir arada, vakti geldiğinde aşısını yaptıranların oranı da yükseldi. Kendi isteğiyle aşı olanlar olduğu kadar; HES kodu zorunluluğuyla birlikte maçları izleyebilmek, alışveriş merkezlerine girebilmek için aşı olanlar da oldu. Görüşmelerde ülkelere inanç bağlamında bir transfer olarak ‘Sadece Türk aşısı olurum’ diyenlerin oranı da pek yüksek. Her 5 bireyden 2’si seçme bahtı olması durumunda Türkiye’de geliştirilen aşıyı yaptırmayı tercih etmiş, her 4 bireyden 1’i de Almanya’da geliştirilen aşıyı tercih edeceğini belirtmişti.
Eylül 2021’deki bilgilere nazaran toplumun yüzde 66’sı sırası gelen tüm aşılarını olduğunu ve gerektiğinde başkalarını de olacağını söylemiş oldu. Aşılamanın başladığı periyotta aşı yaptıranlar da yaptırmayanlar da emsal oranlarda maske kullanmaya devam etti. Eylül 2021’den bu yana ise aşı yaptıranlarda maske kullanma eğilimi aşı yaptırmayanlara nazaran daha yüksek seyrediyor.
Ayrıyeten koronavirüs aşısı yaptıranların koronavirüse karşı daha epeyce tedbir alma davranışı, el dezenfektanı ve gibisi sıvıların kullanmasında da görülüyor. Son aylardaki düşme eğilimine rağmen, aşı yaptıranların yarısından fazlası, aşı yaptırmayanların da beşte ikisinden çoksı el dezenfektanı kullanıyor.
EN SÜRATLİ OLAĞANLAŞMA TOPLU TAŞIMADA
Toplumun bir gereklilik kararı kademeli olarak en süratli olağanlaştırdığı koronavirüs tedbiri toplu taşıma kullanması oldu. Ocak 2022’ye kadar erkekler daha hayli toplu taşıma kullanma eğilimine sahipken, Şubat 2022’de bayan ve adamların toplu taşıma kullanım oranları eşitlendi. Koronavirüs tedbiri olarak toplu taşıma kullanmadığını söyleyenler, ikinci yıla girildiğinde bayanlar ve erkeklerde yüzde 17 oranında eşitledi. Lakin hala 49 yaş ve üstündeki her 5 şahıstan 1’i toplu taşıma kullanmaktan kaçınıyor.
SALGIN daha sonraSI OLAĞANA DÖNÜŞ ALGISI
Salgın daha sonrası olağana dönüş konusunda beşerler hemfikir olsa da hepsinin buna biçtiği vakit dilimi farklı. Bir yıl içerisinde diyen de iki-üç yıl içerisinde olağan ömürlerimize dönebiliriz, diyen de var. birebir vakitte global salgınların gelip süreksiz olmadığı ve artık daima bu minvalde salgınlar yaşayacağımızı düşünenler de ‘hayat aslına bakarsan olağan akıyor’ diyenler de mevcut.
Koronovirüsün etkilediklerinden biri de beslenme alışkanlıkları. Beşerler artık beslenmelerine daha epeyce dikkat ediyorlar ve destek besinler, ek besinlerden daha fazla yararlanıyorlar. Bitkisel yüklü beslenme, çeşitli vitamin ve yağların kullanması, bilhassa çocuklu bayanların gündemine ve bütçesine girmiş durumda.
KAYNAK: DHA
Okumaya devam et...