DUVAR – Bir yıl evvel Meclis’ten geçen torba kanunla Cumhurbaşkanı Erdoğan’a özel bütçe yetkisi veren yasa unsuru Anayasa Mahkemesi tarafınca iptal edildi. Cumhur İttifakının oyları ile kabul edilmiş olan yasa, TBMM’nin bütçe yapma yetkisini deldiği nedeni öne sürülerek anayasaya alışılmamış bulundu.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği, 5018 sayılı yasaya eklenen husus “2021 yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu’nda yer alan genel bütçe gelir iddiası üzerinde gerçekleşen gelir kadar genel bütçe kapsamındaki kamu yönetimleri ile özel bütçeli yönetimlerin bütçelerine ödenek eklemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.” kararını içeriyordu.
Bu yetki ile tam 296 milyar TL Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafınca, yasanın iptaline kadar geçen müddette dağıtıldı. Cumhuriyet müellifi Çiğdem Toker, Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümeyeceği unsuru niçiniyle, dağıtılan paraya ait bir süreç yapılamayacağına dikkat çekti, karar oylamasına ve imzalara ait iki ayrıntıyı köşesine taşıdı:
“Karar, dünkü Resmi Gazete’de yayımlandı. İki detay, sonucu bir daha günümüz siyasi konjonktüründe biraz daha enteresan kılıyor:
– Oybirliğiyle alınması
– Bu oybirliği kararda İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı nazaranvinden, bütün yüksek yargı/atama teamülleri çiğnenerek jet süratiyle AYM üyeliğine getirilen İrfan Fidan‘ın da imzasının bulunması.
Bütçe hakkının önemi
AYM sonucunda, iptale münasebet olarak, Anayasa hususlarının ihlaliyle birlikte ‘bütçe hakkı’na terslik işleniyor. ‘Yıl ortasında kestirimden çok mali kaynak olduğu fark edildiğinde, bu kaynakların harcamasına karar verme ytesirinin’, bütçe hakkı mucibince TBMM’ye ilişkin olduğu vurgulandı. Cumhurbaşkanı kararnamesiyle ödenek üstü harcama yapılamayacağının altı çizildi.
Yürürlük de durdurulabilirdi
Resmi Gazete’de dün yayımlanan sonucun 13 Ekim 2022’de alındığı anlaşılıyor. Kararda, CHP’nin başvururken talep ettiği, yürürlüğün durdurulması talebinin reddedildiğini okuyoruz. Münasebet: ‘Koşulları oluşmadığından.’
halbuki AYM, bu evrakla ilgili birinci toplantıyı 30 Aralık 2021’de yapmış. Evrakta eksik olmadığı, yürürlüğü durdurma talebinin temel inceleme basamağında ele alınacağı kayda geçmiş.
Şunu demek istiyorum: Bir sene evvel yürürlüğe girmiş bir kanun hususu hakkındaki yargı sonucu Ekim ayında verilip Aralık ayında yayımlanmışsa, yürürlüğün durdurulmasının şartları olağan olarak oluşmaz…
Peki AYM’nin yürürlüğü durdurma talebini daha evvel ele alıp karara bağlamasının önünde ne pürüz vardı? Şayet bu talebi 10-11 ay daha sonra değil de işin çabucak başında değerlendirse ne olurdu? Yürürlüğün durdurulması talebini kabul etseydi de o Anayasa’ya muhalif bulunan ‘ödenek ekleme’ işi bu biçimde durdurulsa, TBMM’nin hakkı olan 296 milyar TL’yi Erdoğan’ı imzalarıyla dağıtılmasının önüne geçilse Anayasa’ya ve hukuka uygunluk açısından daha dengeli, daha hakkaniyetli bir tercih olmaz mıydı?”
Okumaya devam et...
Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği, 5018 sayılı yasaya eklenen husus “2021 yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu’nda yer alan genel bütçe gelir iddiası üzerinde gerçekleşen gelir kadar genel bütçe kapsamındaki kamu yönetimleri ile özel bütçeli yönetimlerin bütçelerine ödenek eklemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.” kararını içeriyordu.
Bu yetki ile tam 296 milyar TL Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafınca, yasanın iptaline kadar geçen müddette dağıtıldı. Cumhuriyet müellifi Çiğdem Toker, Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümeyeceği unsuru niçiniyle, dağıtılan paraya ait bir süreç yapılamayacağına dikkat çekti, karar oylamasına ve imzalara ait iki ayrıntıyı köşesine taşıdı:
“Karar, dünkü Resmi Gazete’de yayımlandı. İki detay, sonucu bir daha günümüz siyasi konjonktüründe biraz daha enteresan kılıyor:
– Oybirliğiyle alınması
– Bu oybirliği kararda İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı nazaranvinden, bütün yüksek yargı/atama teamülleri çiğnenerek jet süratiyle AYM üyeliğine getirilen İrfan Fidan‘ın da imzasının bulunması.
Bütçe hakkının önemi
AYM sonucunda, iptale münasebet olarak, Anayasa hususlarının ihlaliyle birlikte ‘bütçe hakkı’na terslik işleniyor. ‘Yıl ortasında kestirimden çok mali kaynak olduğu fark edildiğinde, bu kaynakların harcamasına karar verme ytesirinin’, bütçe hakkı mucibince TBMM’ye ilişkin olduğu vurgulandı. Cumhurbaşkanı kararnamesiyle ödenek üstü harcama yapılamayacağının altı çizildi.
Yürürlük de durdurulabilirdi
Resmi Gazete’de dün yayımlanan sonucun 13 Ekim 2022’de alındığı anlaşılıyor. Kararda, CHP’nin başvururken talep ettiği, yürürlüğün durdurulması talebinin reddedildiğini okuyoruz. Münasebet: ‘Koşulları oluşmadığından.’
halbuki AYM, bu evrakla ilgili birinci toplantıyı 30 Aralık 2021’de yapmış. Evrakta eksik olmadığı, yürürlüğü durdurma talebinin temel inceleme basamağında ele alınacağı kayda geçmiş.
Şunu demek istiyorum: Bir sene evvel yürürlüğe girmiş bir kanun hususu hakkındaki yargı sonucu Ekim ayında verilip Aralık ayında yayımlanmışsa, yürürlüğün durdurulmasının şartları olağan olarak oluşmaz…
Peki AYM’nin yürürlüğü durdurma talebini daha evvel ele alıp karara bağlamasının önünde ne pürüz vardı? Şayet bu talebi 10-11 ay daha sonra değil de işin çabucak başında değerlendirse ne olurdu? Yürürlüğün durdurulması talebini kabul etseydi de o Anayasa’ya muhalif bulunan ‘ödenek ekleme’ işi bu biçimde durdurulsa, TBMM’nin hakkı olan 296 milyar TL’yi Erdoğan’ı imzalarıyla dağıtılmasının önüne geçilse Anayasa’ya ve hukuka uygunluk açısından daha dengeli, daha hakkaniyetli bir tercih olmaz mıydı?”
Okumaya devam et...