Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamında emekliliği kıl hissesi kaçıranlar için emekli aylığına hak kazanmak için birfazlaca seçenek bulunuyor. Yasa teklifi, prim gün sayısı, çalışma yılı şartlarını yerine getirmeyenleri de kapsayacak.
Bu şartları yerine getirdikleri anda EYT düzenlemesinden yararlanarak emekli olunabilecek. Örneğin, Şubat 1999’da sigortalı erkek çalışan 25 yıllık çalışma yılını gelecek yıl dolduracağından Şubat 2024’te EYT düzenlemesinden yararlanabilecek.
Ağustos 1999 tarihinde sigortalı olup yalnızca 4400 prim günü ödenen bayan çalışan 20 yıllık hizmet müddeti dolsa da prim günü eksik olduğu için EYT kapsamında yer almıyor.
Prim gün sayısını 5000’e tamamladığı gün EYT düzenlemesi kapsamında emekli olabilecek. EYT kapsamına girmesine rağmen prim günü niçiniyle emekli olamayanlar için 15 yıl sigortalılık, 3600 ve 5400 günden kademeli erken emeklilik kapısı da açık olacak.
EYT ve erken emeklilik konusunda merak edilen soruların karşılıkları şöyleki:
Bağ-Kur’lular da kısmi emeklilikten yararlanabilir mi?
SSK ve Bağ-Kur ayırımı kelam konusu değil. Sigorta kolları için farklı hesaplamalar yapılıyor. SSK’lıda 3600 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’luda 5400 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’lu çalışanın 5400 günle emekli olabilmesi için belirlenen yaş ve işe giriş tarihine göre belirlenen prim gün sayısına göre hesap yapılıyor. Örneğin 8 Eylül 1999 ile Nisan 2008 tarihleri içinde sigorta girişi olan 4500 günden emeklilik hakkı elde edebilir.
Hizmet birleştirme başvurusunu emeklilik dilekçesini verdikten daha sonra mı talep edeceğim?
HIZMET birleştirme emeklilik müracaatında evvel yapılmalı. 4A-4B ve banka sandık çalışanları hizmet birleştirme müracaatında bulunabilir. E-devlet kapısı üzerinden çalışılan kuruma verilen hizmet birleştirme dilekçesiyle toplumsal güvenlik il/merkez müdürlüğüne giderek yapılabilir. Kamu bakılırsavlisi olarak çalışmaktayken bu misyonundan ayrılanlar 4C kapsamındaki hizmetlerinin tespit edilerek öteki hizmetleriyle birleştirilmesi için müracaatta bulunabilir. Fiili hizmet müddeti artırımı (Yıpranma payı) prim ödeme gün sayısına ek edilir. Emekli aylığı alan şahıslar bu başvuruyu yapamaz.
İşe başladığında 18 yaşından küçük olanlar da EYT’li olabilecek mi?
İŞE başlanan tarihte 18 yaşından küçük olanların sigorta girişi kabul ediliyor. Sigortalılık mühletleri ise bu yaşı doldurduktan daha sonra başlatılıyor. EYT kapsamında olurlar, sigortalılık mühleti şartı da bu yaşı doldurduğu tarihten başlatılarak hesaplanır.
EYT haricinde en erken emeklilik hangi şartlarda mümkün?
GEREK SSK gerekse Bağ-Kur kapsamında sigortalı olanlara tanınan en erken emeklilik imkânı malulen emekliliktir. Çalışma gücünün yahut iş kazası, meslek hastalığı kararında kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybedenler rastgele bir yaş koşulu aranmadan en az 10 yıl çalışan, 1.800 prim günü kuralıyla emekliliğe hak kazanır. Çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybettiği tespit edilen 1 Ekim 2008 tarihi ve daha sonrası memuriyete başlayan 4C kapsamındaki sigortalılar da tıpkı şartlarda emekli olabilir.
Eksik günlerimi tamamlamak için borçlanmadan öteki seçeneğim var mı?
SİZE uygun borçlanma çeşidini ödemeniz halinde eksik prim günleriniz kalıyorsa isteğe bağlı sigorta ile prim günlerinizi tamamlayabilirsiniz. EYT’den yararlanmak için askerlik, doğum borçlanması için başvuranların ödeme planlarının da bu hafta ellerine ulaşması bekleniyor. Borçlanmalar da bir ay ortasında ödenecek. Prim günü eksik olan tamamladığında emekli olabilecek.
Eksik primi ve çalışma süresini 2026 yılında dolduran EYT düzenlemesinden yararlanır mı?
EYT kapsamında olup fakat kâfi prime, mühlete sahip olmayan 2 milyonun üzerinde kişi bulunuyor. Bu kapsamda olanlar da yasal düzenlemeden yararlanabilecek. Şartları yerine getirdikleri tarih itibariyle emeklilik dilekçesi verebilecekler.
Prim günü yetersiz, ancak yaşı ilerlemiş olanlar için kısmi emeklilik hakkı korunacak mı?
8 EYLÜL 1999 öncesi kısmi emeklilik için gereken yaş kuralı, maddelerle üst çekilmişti. Kısmi emeklilik şartları devam edecek, bu kapsamdaki şahıslar beklemek zorunda kalmayacak. Mevcut uygulamada 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Bu uygulama, emeklilikte prim ödeme gün sayısı şartını yerine getiremeyen, yaşı ilerleyen şahıslar için olağan emeklilikten daha az primle emeklilik imkânı sunuyor. Kısmi emeklilik hakkı kazananlar en düşük emekli aylığı olan 5 bin 500 lira alacak.
Okumaya devam et...
Bu şartları yerine getirdikleri anda EYT düzenlemesinden yararlanarak emekli olunabilecek. Örneğin, Şubat 1999’da sigortalı erkek çalışan 25 yıllık çalışma yılını gelecek yıl dolduracağından Şubat 2024’te EYT düzenlemesinden yararlanabilecek.
Ağustos 1999 tarihinde sigortalı olup yalnızca 4400 prim günü ödenen bayan çalışan 20 yıllık hizmet müddeti dolsa da prim günü eksik olduğu için EYT kapsamında yer almıyor.
Prim gün sayısını 5000’e tamamladığı gün EYT düzenlemesi kapsamında emekli olabilecek. EYT kapsamına girmesine rağmen prim günü niçiniyle emekli olamayanlar için 15 yıl sigortalılık, 3600 ve 5400 günden kademeli erken emeklilik kapısı da açık olacak.
EYT ve erken emeklilik konusunda merak edilen soruların karşılıkları şöyleki:
Bağ-Kur’lular da kısmi emeklilikten yararlanabilir mi?
SSK ve Bağ-Kur ayırımı kelam konusu değil. Sigorta kolları için farklı hesaplamalar yapılıyor. SSK’lıda 3600 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’luda 5400 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’lu çalışanın 5400 günle emekli olabilmesi için belirlenen yaş ve işe giriş tarihine göre belirlenen prim gün sayısına göre hesap yapılıyor. Örneğin 8 Eylül 1999 ile Nisan 2008 tarihleri içinde sigorta girişi olan 4500 günden emeklilik hakkı elde edebilir.
Hizmet birleştirme başvurusunu emeklilik dilekçesini verdikten daha sonra mı talep edeceğim?
HIZMET birleştirme emeklilik müracaatında evvel yapılmalı. 4A-4B ve banka sandık çalışanları hizmet birleştirme müracaatında bulunabilir. E-devlet kapısı üzerinden çalışılan kuruma verilen hizmet birleştirme dilekçesiyle toplumsal güvenlik il/merkez müdürlüğüne giderek yapılabilir. Kamu bakılırsavlisi olarak çalışmaktayken bu misyonundan ayrılanlar 4C kapsamındaki hizmetlerinin tespit edilerek öteki hizmetleriyle birleştirilmesi için müracaatta bulunabilir. Fiili hizmet müddeti artırımı (Yıpranma payı) prim ödeme gün sayısına ek edilir. Emekli aylığı alan şahıslar bu başvuruyu yapamaz.
İşe başladığında 18 yaşından küçük olanlar da EYT’li olabilecek mi?
İŞE başlanan tarihte 18 yaşından küçük olanların sigorta girişi kabul ediliyor. Sigortalılık mühletleri ise bu yaşı doldurduktan daha sonra başlatılıyor. EYT kapsamında olurlar, sigortalılık mühleti şartı da bu yaşı doldurduğu tarihten başlatılarak hesaplanır.
EYT haricinde en erken emeklilik hangi şartlarda mümkün?
GEREK SSK gerekse Bağ-Kur kapsamında sigortalı olanlara tanınan en erken emeklilik imkânı malulen emekliliktir. Çalışma gücünün yahut iş kazası, meslek hastalığı kararında kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybedenler rastgele bir yaş koşulu aranmadan en az 10 yıl çalışan, 1.800 prim günü kuralıyla emekliliğe hak kazanır. Çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybettiği tespit edilen 1 Ekim 2008 tarihi ve daha sonrası memuriyete başlayan 4C kapsamındaki sigortalılar da tıpkı şartlarda emekli olabilir.
Eksik günlerimi tamamlamak için borçlanmadan öteki seçeneğim var mı?
SİZE uygun borçlanma çeşidini ödemeniz halinde eksik prim günleriniz kalıyorsa isteğe bağlı sigorta ile prim günlerinizi tamamlayabilirsiniz. EYT’den yararlanmak için askerlik, doğum borçlanması için başvuranların ödeme planlarının da bu hafta ellerine ulaşması bekleniyor. Borçlanmalar da bir ay ortasında ödenecek. Prim günü eksik olan tamamladığında emekli olabilecek.
Eksik primi ve çalışma süresini 2026 yılında dolduran EYT düzenlemesinden yararlanır mı?
EYT kapsamında olup fakat kâfi prime, mühlete sahip olmayan 2 milyonun üzerinde kişi bulunuyor. Bu kapsamda olanlar da yasal düzenlemeden yararlanabilecek. Şartları yerine getirdikleri tarih itibariyle emeklilik dilekçesi verebilecekler.
Prim günü yetersiz, ancak yaşı ilerlemiş olanlar için kısmi emeklilik hakkı korunacak mı?
8 EYLÜL 1999 öncesi kısmi emeklilik için gereken yaş kuralı, maddelerle üst çekilmişti. Kısmi emeklilik şartları devam edecek, bu kapsamdaki şahıslar beklemek zorunda kalmayacak. Mevcut uygulamada 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Bu uygulama, emeklilikte prim ödeme gün sayısı şartını yerine getiremeyen, yaşı ilerleyen şahıslar için olağan emeklilikten daha az primle emeklilik imkânı sunuyor. Kısmi emeklilik hakkı kazananlar en düşük emekli aylığı olan 5 bin 500 lira alacak.
Okumaya devam et...