Hollandalı bankadan ‘köle ticareti’ özrü

semaver

Global Mod
Global Mod
Hollanda’nın üçüncü büyük bankası ABN AMRO’dan yapılan açıklamada, Amsterdam’da bulunan Toplumsal Tarih Enstitüsü’ne (IISH) yaptırılan araştırmada bankanın selefi şirketlerin köle ticaretinde rolüne ait bilgiler paylaşıldı.

Araştırmada, kurucu şirketlerden Hope & Co.’s’un köle ticaretinin yanı sıra tarım işlerinde köleleri çalıştırdığı, Mees en Zoonen isimli başka bir kurucu şirketinse köle taşıyan gemileri ve elde edilen eserleri sigortaladığı tespit edildi.

ABN AMRO, kurucusu olan şirketlerin 18. ve 19. yüzyıldaki köle ticaretine faal biçimde dahil olarak tanım edilemez acılara niçiniyet verdiği nedeni öne sürülerek özür dilediğini deklare etti.

Açıklamada, araştırmanın başında bulunan Dr Pepijn Brandon’in “ABN’nin seleflerinden Hope & Co.’s 18. yüzyılın sonunda finansal açıdan Hollanda’daki en büyük şirket haline geldi ve köle ticareti bunda kıymetli bir etkendi.” biçimindeki tabirlerine yer verildi.

“TARİHİ GERÇEKLERİ KABUL EDEREK ÖZÜR DİLİYORUZ”

Bankanın CEO’su Robert Swaak, bu durumu telafi edemeyeceklerini ve tarihi gerçekleri kabul ederek özür dilediklerini belirtti.

Bankanın köle ticaretinin mağduru olan şahıslar ve topluluklarla diyalog halinde olduğuna değinilen açıklamada, mağdurlara tazminat ödenmesi yerine köleliğin getirdiği tarihi mirası ortadan kaldırmanın amaçlandığı kaydedildi.

Hollanda’da daha evvel Amsterdam, Rotterdam ve Utrecht Belediyeleri ülkenin köle ticaretindeki rolü sebebiyle özür dilemişti.

HOLLANDA’DA KÖLELİK TARİHİ

Hollanda, Amerika kıtasından Asya’ya, Afrika’dan Güney Amerika’ya kadar biroldukca bölgede sömürgecilik yaptı.

17. yüzyıldan itibaren Afrika kıtasında sömürge oluşturmaya başlayan Hollanda; Fildişi Kıyısı, Gana, Güney Afrika, Angola, Namibya ve Senegal’de biroldukca koloni kurarak bu ülkelerdeki doğal ve insani kaynakları kullandı.

Hollanda’nın, Afrika’daki sömürge izlerinden en bilineni Khoikhoi halkına yönelik katliamları oldu. Hollanda, 1659, 1673 ve 1674-1677’de Khoikhoi’yi köleleştirmek için büyük katliamlar yaparak binlerce Afrikalıyı öldürdü, meskenlerine ve topraklarına el koydu ve köle olarak kaçırdı.

Hollanda, Asya’daki köle ticaretini de elinde bulunduruyordu. Madagaskar, Endonezya, Hindistan ve Sri Lankalı köleler çalıştırıldı. Birtakım devirlerde sömürgelerdeki bir Hollandalıya yaklaşık 200 köle düştüğü görüldü.

Hollandalıların Asya’da da yaklaşık 1 milyon 135 bin kişiyi köleleştirdiği iddia ediliyor.

Hollanda 1814’te resmi olarak köle ticaretini bitmiş oldurse de Surinam ve Hollanda Atilleri’nde köleliğin resmi olarak kaldırılması ve kölelerin özgürleştirilmesi 1 Temmuz 1863’te gerçekleşti lakin ülkede 1 Temmuz 1873’e kadar kölelik fiilen devam ederken bu tarihe kadar Surinam’da 33 bin, Hollanda Antilleri’nde de 11 binden çok köle çalıştırılmaya devam edildi.

Hollanda, her yıl 1 Temmuz’u eski sömürgeler ve Hollanda’nın birtakım kentlerinde Keti Koti Bayramı (kırık pranga) olarak kutluyor.

Okumaya devam et...
 
Üst