Perşembe günü Kosta Rika-Almanya maçını izliyoruz. Futboldan pek anlamam. Kosta Rika ekibi şirin geldi bize, oyuncular çıkışta Katarlı çocuklarla konuşuyorlar, başlarını okşuyorlar falan.
Bu maçı Dünya Kupası’nda birinci sefer bayan hakem üçlüsü yönetti. Dünyada bir birinci oldu.
aslına bakarsanız epeyce kritik bir maçtı, Almanya kümeden çıkamayabilirdi. Hakikaten o denli oldu. Hatta bir orta Kosta Rika ve Japonya’nın 2-1’lik skorlarla önde oldukları kısa bir müddetde, Kosta Rika kümeden çıkıyordu.
ASYA VE GELİŞMEKTE OLANLAR FUTBOLDA DA YÜKSELİYOR
Bu Dünya Kupası sürprizlerle dolu. Fas küme birincisi, Senegal ikinci oldu. Afrika birinci defa iki kadroyla birlikte birinci 16’ya kaldı. Güney Kore, Avusturalya ve Japonya kümelerden çıktı. Şu da var; gelişmekte olan ülkeler Ekvator, Meksika, Tunus, Kamerun ve Uruguay 4 puan aldıkları biçimde kümelerden çıkamadılar. Global iktisatta Asya’nın ve gelişmekte olanların yükselişi futbolda da göze çarpıyor.
Maçı izlerken, aklıma bir periyot toplumsal medyada Kosta Rika ile ilgili paylaşımlar geldi. “Dünyanın en memnun ülkesi, ordusu yok, parayı sıhhate ve eğitime yatırıyor, dünyanın en yeşil ülkeleri içinde vd…”
KOSTA RİKA NELER YAPTI?
Kosta Rika, İspanyolcada “zengin sahiller” manasına geliyor, nüfusu 5 milyon, Panama ile Nikaragua içinde bir Orta Amerika ülkesi… 65.3 milyar dolarlık bir iktisadı var. Kişi başına düşen ulusal geliri geçen yıl 11.800 dolar ve 2026’da 15 bin düzeyine çıkacağı iddia ediliyor.
Harika bir tabiatı var. Ülkenin bir tarafı Karayip Denizi’ne başka tarafı Atlas Okyanusu’na bakıyor, topraklarının yarısı ormanlarla kaplı. Dünyanın en yeşil 7 ülkesinden biri. İnsanları yaşamayı epeyce seviyor. Hayat mottoları “pura vida” yani; “yaşamı yaşa…”
Dünyanın en keyifli ülkesi, ordusu yok, savunma harcanması yok. Bunun yerine ulusal gelirinden sıhhate ve eğitime büyük hisse ayırıyor. Hastalıkla çabayı değil, sıhhati muhafazayı öne alan kaliteli bir sıhhat sistemleri var. Eğitim düzeyi çok yüksek, Latin Amerika ülkelerinin bilakis istikrarlı bir demokrasisi var.
PARAYI EĞİTİME HARCIYORLAR
1948’de askeri harcamalardan kurtulduğundan beri eğitim yatırımlarında patlama oldu. Latin Amerika’daki en yüksek okuryazarlık oranına sahip. Önderleri ulusal gelirden eğitime yüzde 8 ayırdıklarını söylüyor. Memleketler arası kuruluşlara nazaran eğitimin aldığı hisse yüzde 6.9, ABD’de bu oran yüzde 5, dünya ortalaması yüzde 4.4.
Serbest ticaret bölgelerinde biroldukça fazlacauluslu şirketin yatırımları var. Örneğin Intel mikroişlemci üretiyor. Intel, bir orta ülke ihracatının yüzde 20’sini yapıyordu.
Elektrik muhtaçlığının yüzde 98’ini yenilenebilir kaynaklardan karşılıyorlar. 2050’de tüm araçların elektrikli olmasını ve sıfır karbon ayak izini hedefliyorlar.
Bu kadar Kosta Rika güzellemesi kâfi, olağan ki bu ülkenin de bir dolu ekonomik problemleri var. Örneğin genç bayan işsizliğinin dünyada en yüksek olduğu ülkelerden biri…
Ama Türkiye’nin de eğitime, sıhhate yatırımlarını daha hayli artırdığı, gelir adaletsizliğinin düzeldiği, enflasyon ve konut fiyatlarında artış rekortmeni olmadığı, öğretmenlerin açlık hududunda maaş almadığı bir ülke olması yolunda örnek olabilir diye yazıyoruz, bunları…
BİZDEN YOKSUL ÜLKELER, 9 YILDA BİZİ GEÇTİ, PEKALA niye?
Geçen hafta 2013 ile 2021 içinde ulusal gelirimizin dörtte birinin nasıl eridiğini yazmıştık.
Kişi başı ulusal gelirimiz 12 bin 490 dolardan 9 bin 650 dolara indi, 9 yılda 2 bin 840 dolar yoksullaştık, demiştik. 2013’te geçtiğimiz biroldukca ülkenin artık altında yer alıyoruz.
Örneğin yukarda anlattığım Kosta Rika; 2013’te kişi başı GSYİH’sı 10 bin 765 dolardan, 2021’da 12 bin 436 dolara çıkmış.
2013’te bizden düşük kişi başı geliri olan Macaristan ve Polonya, 2021’de neredeyse iki katımız kişi başı gelire sahip oldular.
2013’te bizden daha yoksul iken, 2021’de bizi geçen öbür birtakım ülkeler şöyleki: Malezya, İran, Bulgaristan, Romanya, Meksika…
her neyse, bunları yazdık da, niye bu biçimde yoksullaştığımızı bir kere daha gözden geçirelim diyorum.
TL KIYMET KAYDEDİNCE GSYİH DOLAR BAZINDA FEVKALADE KÜÇÜLDÜ
Türkiye iktisadı 2020’deki koronavirüs krizinde bütün ülkeler keskin daralma yaşarken az da olsa büyüdü. Lakin Türk Lirası bazında…
Ancak bu da kâfi değil. Türkiye’nin istihdam yaratacak sağlıklı bir iktisada sahip olmak için yıllık ortalama yüzde 4-5 büyümesi gerekiyor.
senelera göre GSYİH’da büyüme oranları şu biçimde:
2018 yüzde 3
2019 yüzde 0.8
2020 yüzde 1.9
2021 yüzde 2.1
Ancak, 2018 yılından bu yana devam eden döviz krizleri niçiniyle dolar bazında ekonomimiz küçüldü.
Türkiye’nin dolar bazında GSYİH’sı senelera göre şu biçimde daraldı:
2018 yüzde -9.2
2019 yüzde -2.7
2020 yüzde -5.1
2021 yüzde 13.5
ABD DOLARI NEREDEN NEREYE GELDİ?
Görüldüğü üzere dolar bazında ekonomimiz sıkı bir küçülme yaşadı. Zira Türk Lirası, ABD Doları karşısında büyük kıymet kaybı yaşadı.
senelera nazaran ortalama ABD Doları kuru:
2013 1.90 TL
2014 2.18 TL
2015 2.71 TL
2016 3.01 TL
2017 3.64 TL
2018 4.83 TL
2019 5.67 TL
2020 7.00 TL
2021 8.85 TL
2022 16.38
KUR ARTIŞLARINA niye OLAN DÜŞÜK FAİZ SİYASETİ YÜKSEK ENFLASYON ÜRETTİ
Duayen iktisatçı Prof. Dr. Korkut Boratav’ın dediği üzere:
“Merkez Bankası’nın talimatla faiz düşürmesi, faizin yanında en değerli silahı olan rezervleri hâlâ açıklanamayan prosedürlerle eritmesi, siyasi krizler, iktisatta yaşanan çalkantılar, Türkiye’nin risk priminin yükselmesi, ABD ile yaşanan gerginlikler, jeopolitik riskler, ABD Merkez Bankası’nın para musluklarını kısması, ‘faizle, dolarla, şunla, bunla nasıl uğraşılıyor bakılırsaceksiniz’ üzere şanssız demeçler dövizin TL karşısında son periyotlarda görülmemiş bir biçimde kıymetlenmesine yol açtı.”
Sonuçta fon çıkışları hızlandı, ülke ekonomik kriz sarmalına girdi. bu vakitte yatırımlar azaldı, işsizlik, yoksulluk katlanarak arttı. Kur artışlarına niye olan düşük faiz siyaseti yüksek enflasyon üretti ve geniş kümelerin satın alma gücünü tahrip etti.
Yoksullaşmanın bir öteki değerli niçinleri;
KÜRESEL İKTİSATTA GEÇEN HAFTA NELER OLDU?
Küresel iktisada ait datalar olumlu tarafta geliyor ve bunun sonucunda endeksler de yükseliyor. ABD’de beklenenden yeterli işsizlik dataları, yılın üçüncü çeyreğinde iktisadın yüzde 2.9 büyümesi, Euro bölgesinde enflasyonun yavaşlaması, merkez bankalarının daha yavaş faiz artırım sinyali vermesi borsalarda yükselişe yol açarken, iktisatta canlanma umuduyla petrol meblağlarının yükselmesine niye oluyor.
Geçen haftanın değerli gelişmeleri şu istikamette oldu:
Kasım ayında Euro bölgesinde yıllık enflasyon oranı yüzde 10.0’a (beklenti yüzde 10.4’tü) düştü. Ekim’de yüzde 10.6 rekor kırılmıştı. Almanya’da enflasyon yüzde 11.3’e (yüzde 11.6’ydı) geriledi. Euro bölgesinde güç enflasyonu da yüzde 34.9’a (Ekim’de yüzde 41.5’ti) düştü.
Euro bölgesinde Ekim ayı işsizlik oranı da yüzde 6.5 ile yeni bir rekor düşük düzeye indi. Genç işsizliği ise yüzde 15’e düştü. Almanya’da işsizlik yüzde 3, İspanya’da ise yüzde 12.5.
ABD’de işsizlik bilgileri faiz artışlarının yavaşlayabileceği ihtimalini gündeme getirdi. Kasım ayında 263 bin yeni iş imkânı yaratıldı. Piyasa beklentisi 200 bindi, bu bilgi sağlıklı ve canlı bir işgücü piyasasına işaret ediyor. Kasım ayında işsizlik oranı yüzde 3.7 ile değişmezken, fiyat artışları da son 10 ayın en yüksek noktasına çıktı.
ABD’de yılın üçüncü çeyreğine ait ikinci gözden geçirmede GSYİH yüzde 2.9 büyüdü. Birinci açıklama yüzde 2.6, piyasa beklentisi ise yüzde 2.7’ydi.
Türkiye de bu hafta üçüncü çeyrek büyüme datalarını deklare etti. Yılın üçüncü çeyrek yılında ekonomimiz yüzde 3.9 büyüdü, beklenti yüzde 4’tü. Bu oran pandeminin tepe yaptığı 2020’nin ikinci çeyreğinden beri en düşüğü oldu. Yılın ikinci çeyreğinde büyüme yüzde 7.7 olarak üst istikametli revize edildi.
POWELL: FAİZ ARTIŞ SÜRATİMİZİ YAVAŞLATMAK MANTIKLI
ABD Merkez Bankası (FED) Lideri Jerome Powell, Aralık toplantısında faiz artırımlarında yavaşlama iletisi verdi. Powell, “Enflasyonu düşürmeye yetecek sıkılaştırma düzebir daha yaklaşırken faiz artış süratimizi yavaşlatmak mantıklı. Faiz artış suratını azaltma vakti Aralık toplantısında gelebilir” dedi. FED faiz toplantısı 13-14 Aralık’ta yapılacak.
Çin’in koronavirüs kısıtlamalarında yumuşama sinyalleri vermesi, ABD’de ham petrol stoklarının beklenenden daha fazla düşerek, 2019 Haziran’ından beri en alt düzeye inmesi, OPEC’in 4 Aralık toplantısında Rusya’ya yaptırımlara karşın petrol üretimi ölçüsünü değiştirmeme sonucu alması fiyatların yükselmesine niye oluyor. Haftaya 83 dolardan başlayan Brent petrolün varili perşembe günü 87 dolara çıktıktan daha sonra, cuma gününü 85.5 dolardan kapattı.
Uluslararası ticaretin ve ötürüsıyla global iktisadın nabzı niteliğindeki Baltık Kuru Yük endeksi de, çarşamba günü 3 haftanın en yüksek düzeyine çıktı.
Powell’ın açıklamaları üzerine Wall Street’te Dow Jones endeksi 700 puanlık sıçrama gösterdi. Tıpkı gün S&P500 yüzde 3.1 yükseldi.
Aynı gün dolar endeksi 105.32 ile 15 haftanın en düşük düzeyine inerken, Euro, Aralık ayına 1.05 dolar ile başladı ve Kasım ayında yüzde 5.5 bedel kazanmış oldu. Dolar endeksi haftayı 105.5’ten, Euro/Dolar paritesi de 1.0540’tan kapattı.
Dow Jones haftayı değişmeden kapatırken, S&P 500 yüzde 2.1 yükseldi. Avrupa endeksleri de haftayı yükselişle bitirdi. Almanya’da DAX Endeksi 25 haftanın en yükseğinde düzeyini koruyor.
BU HAFTA NELER OLACAK?
ABD’de bu hafta gözler; imalat sanayii dışı satın alma yöneticileri endeksi, tüketici eğilim endeksi, üretici meblağları endeksi üzere bilgilerde olacak.
Avustralya, Kanada, Brezilya ve Hindistan’da faiz sonucu; Türkiye, Çin, Brezilya, Rusya, Hollanda ve Meksika’da enflasyon oranları açıklanacak. Almanya’da fabrika siparişleri ve Çin’de ticaret dataları de kıymetli…
Okumaya devam et...
Bu maçı Dünya Kupası’nda birinci sefer bayan hakem üçlüsü yönetti. Dünyada bir birinci oldu.
aslına bakarsanız epeyce kritik bir maçtı, Almanya kümeden çıkamayabilirdi. Hakikaten o denli oldu. Hatta bir orta Kosta Rika ve Japonya’nın 2-1’lik skorlarla önde oldukları kısa bir müddetde, Kosta Rika kümeden çıkıyordu.
ASYA VE GELİŞMEKTE OLANLAR FUTBOLDA DA YÜKSELİYOR
Bu Dünya Kupası sürprizlerle dolu. Fas küme birincisi, Senegal ikinci oldu. Afrika birinci defa iki kadroyla birlikte birinci 16’ya kaldı. Güney Kore, Avusturalya ve Japonya kümelerden çıktı. Şu da var; gelişmekte olan ülkeler Ekvator, Meksika, Tunus, Kamerun ve Uruguay 4 puan aldıkları biçimde kümelerden çıkamadılar. Global iktisatta Asya’nın ve gelişmekte olanların yükselişi futbolda da göze çarpıyor.
Maçı izlerken, aklıma bir periyot toplumsal medyada Kosta Rika ile ilgili paylaşımlar geldi. “Dünyanın en memnun ülkesi, ordusu yok, parayı sıhhate ve eğitime yatırıyor, dünyanın en yeşil ülkeleri içinde vd…”
KOSTA RİKA NELER YAPTI?
Kosta Rika, İspanyolcada “zengin sahiller” manasına geliyor, nüfusu 5 milyon, Panama ile Nikaragua içinde bir Orta Amerika ülkesi… 65.3 milyar dolarlık bir iktisadı var. Kişi başına düşen ulusal geliri geçen yıl 11.800 dolar ve 2026’da 15 bin düzeyine çıkacağı iddia ediliyor.
Harika bir tabiatı var. Ülkenin bir tarafı Karayip Denizi’ne başka tarafı Atlas Okyanusu’na bakıyor, topraklarının yarısı ormanlarla kaplı. Dünyanın en yeşil 7 ülkesinden biri. İnsanları yaşamayı epeyce seviyor. Hayat mottoları “pura vida” yani; “yaşamı yaşa…”
Dünyanın en keyifli ülkesi, ordusu yok, savunma harcanması yok. Bunun yerine ulusal gelirinden sıhhate ve eğitime büyük hisse ayırıyor. Hastalıkla çabayı değil, sıhhati muhafazayı öne alan kaliteli bir sıhhat sistemleri var. Eğitim düzeyi çok yüksek, Latin Amerika ülkelerinin bilakis istikrarlı bir demokrasisi var.
PARAYI EĞİTİME HARCIYORLAR
1948’de askeri harcamalardan kurtulduğundan beri eğitim yatırımlarında patlama oldu. Latin Amerika’daki en yüksek okuryazarlık oranına sahip. Önderleri ulusal gelirden eğitime yüzde 8 ayırdıklarını söylüyor. Memleketler arası kuruluşlara nazaran eğitimin aldığı hisse yüzde 6.9, ABD’de bu oran yüzde 5, dünya ortalaması yüzde 4.4.
Serbest ticaret bölgelerinde biroldukça fazlacauluslu şirketin yatırımları var. Örneğin Intel mikroişlemci üretiyor. Intel, bir orta ülke ihracatının yüzde 20’sini yapıyordu.
Elektrik muhtaçlığının yüzde 98’ini yenilenebilir kaynaklardan karşılıyorlar. 2050’de tüm araçların elektrikli olmasını ve sıfır karbon ayak izini hedefliyorlar.
Bu kadar Kosta Rika güzellemesi kâfi, olağan ki bu ülkenin de bir dolu ekonomik problemleri var. Örneğin genç bayan işsizliğinin dünyada en yüksek olduğu ülkelerden biri…
Ama Türkiye’nin de eğitime, sıhhate yatırımlarını daha hayli artırdığı, gelir adaletsizliğinin düzeldiği, enflasyon ve konut fiyatlarında artış rekortmeni olmadığı, öğretmenlerin açlık hududunda maaş almadığı bir ülke olması yolunda örnek olabilir diye yazıyoruz, bunları…
BİZDEN YOKSUL ÜLKELER, 9 YILDA BİZİ GEÇTİ, PEKALA niye?
Geçen hafta 2013 ile 2021 içinde ulusal gelirimizin dörtte birinin nasıl eridiğini yazmıştık.
Kişi başı ulusal gelirimiz 12 bin 490 dolardan 9 bin 650 dolara indi, 9 yılda 2 bin 840 dolar yoksullaştık, demiştik. 2013’te geçtiğimiz biroldukca ülkenin artık altında yer alıyoruz.
Örneğin yukarda anlattığım Kosta Rika; 2013’te kişi başı GSYİH’sı 10 bin 765 dolardan, 2021’da 12 bin 436 dolara çıkmış.
2013’te bizden düşük kişi başı geliri olan Macaristan ve Polonya, 2021’de neredeyse iki katımız kişi başı gelire sahip oldular.
2013’te bizden daha yoksul iken, 2021’de bizi geçen öbür birtakım ülkeler şöyleki: Malezya, İran, Bulgaristan, Romanya, Meksika…
her neyse, bunları yazdık da, niye bu biçimde yoksullaştığımızı bir kere daha gözden geçirelim diyorum.
TL KIYMET KAYDEDİNCE GSYİH DOLAR BAZINDA FEVKALADE KÜÇÜLDÜ
Türkiye iktisadı 2020’deki koronavirüs krizinde bütün ülkeler keskin daralma yaşarken az da olsa büyüdü. Lakin Türk Lirası bazında…
Ancak bu da kâfi değil. Türkiye’nin istihdam yaratacak sağlıklı bir iktisada sahip olmak için yıllık ortalama yüzde 4-5 büyümesi gerekiyor.
senelera göre GSYİH’da büyüme oranları şu biçimde:
2018 yüzde 3
2019 yüzde 0.8
2020 yüzde 1.9
2021 yüzde 2.1
Ancak, 2018 yılından bu yana devam eden döviz krizleri niçiniyle dolar bazında ekonomimiz küçüldü.
Türkiye’nin dolar bazında GSYİH’sı senelera göre şu biçimde daraldı:
2018 yüzde -9.2
2019 yüzde -2.7
2020 yüzde -5.1
2021 yüzde 13.5
ABD DOLARI NEREDEN NEREYE GELDİ?
Görüldüğü üzere dolar bazında ekonomimiz sıkı bir küçülme yaşadı. Zira Türk Lirası, ABD Doları karşısında büyük kıymet kaybı yaşadı.
senelera nazaran ortalama ABD Doları kuru:
2013 1.90 TL
2014 2.18 TL
2015 2.71 TL
2016 3.01 TL
2017 3.64 TL
2018 4.83 TL
2019 5.67 TL
2020 7.00 TL
2021 8.85 TL
2022 16.38
KUR ARTIŞLARINA niye OLAN DÜŞÜK FAİZ SİYASETİ YÜKSEK ENFLASYON ÜRETTİ
Duayen iktisatçı Prof. Dr. Korkut Boratav’ın dediği üzere:
“Merkez Bankası’nın talimatla faiz düşürmesi, faizin yanında en değerli silahı olan rezervleri hâlâ açıklanamayan prosedürlerle eritmesi, siyasi krizler, iktisatta yaşanan çalkantılar, Türkiye’nin risk priminin yükselmesi, ABD ile yaşanan gerginlikler, jeopolitik riskler, ABD Merkez Bankası’nın para musluklarını kısması, ‘faizle, dolarla, şunla, bunla nasıl uğraşılıyor bakılırsaceksiniz’ üzere şanssız demeçler dövizin TL karşısında son periyotlarda görülmemiş bir biçimde kıymetlenmesine yol açtı.”
Sonuçta fon çıkışları hızlandı, ülke ekonomik kriz sarmalına girdi. bu vakitte yatırımlar azaldı, işsizlik, yoksulluk katlanarak arttı. Kur artışlarına niye olan düşük faiz siyaseti yüksek enflasyon üretti ve geniş kümelerin satın alma gücünü tahrip etti.
Yoksullaşmanın bir öteki değerli niçinleri;
- Güneydoğu’da yıllardır devam eden çatışmalar ve Türkiye’nin Irak ile Suriye’ye yaptığı askeri müdahaleler niçiniyle artan savunma harcamaları,
- AB yüklü ölçülerde kaynak aktarmasına karşın, Suriyeli göçmenlerin yarattığı maddi kayıplar,
- Türkiye’nin son senelerda daima kriz ortamında olması, demokratik hak ve özgürlüklerin kısıtlanması,
- Yabancı inancının azalması, yabancı sermayenin çekilmesi olarak özetlenebilir.
KÜRESEL İKTİSATTA GEÇEN HAFTA NELER OLDU?
Küresel iktisada ait datalar olumlu tarafta geliyor ve bunun sonucunda endeksler de yükseliyor. ABD’de beklenenden yeterli işsizlik dataları, yılın üçüncü çeyreğinde iktisadın yüzde 2.9 büyümesi, Euro bölgesinde enflasyonun yavaşlaması, merkez bankalarının daha yavaş faiz artırım sinyali vermesi borsalarda yükselişe yol açarken, iktisatta canlanma umuduyla petrol meblağlarının yükselmesine niye oluyor.
Geçen haftanın değerli gelişmeleri şu istikamette oldu:
Kasım ayında Euro bölgesinde yıllık enflasyon oranı yüzde 10.0’a (beklenti yüzde 10.4’tü) düştü. Ekim’de yüzde 10.6 rekor kırılmıştı. Almanya’da enflasyon yüzde 11.3’e (yüzde 11.6’ydı) geriledi. Euro bölgesinde güç enflasyonu da yüzde 34.9’a (Ekim’de yüzde 41.5’ti) düştü.
Euro bölgesinde Ekim ayı işsizlik oranı da yüzde 6.5 ile yeni bir rekor düşük düzeye indi. Genç işsizliği ise yüzde 15’e düştü. Almanya’da işsizlik yüzde 3, İspanya’da ise yüzde 12.5.
ABD’de işsizlik bilgileri faiz artışlarının yavaşlayabileceği ihtimalini gündeme getirdi. Kasım ayında 263 bin yeni iş imkânı yaratıldı. Piyasa beklentisi 200 bindi, bu bilgi sağlıklı ve canlı bir işgücü piyasasına işaret ediyor. Kasım ayında işsizlik oranı yüzde 3.7 ile değişmezken, fiyat artışları da son 10 ayın en yüksek noktasına çıktı.
ABD’de yılın üçüncü çeyreğine ait ikinci gözden geçirmede GSYİH yüzde 2.9 büyüdü. Birinci açıklama yüzde 2.6, piyasa beklentisi ise yüzde 2.7’ydi.
Türkiye de bu hafta üçüncü çeyrek büyüme datalarını deklare etti. Yılın üçüncü çeyrek yılında ekonomimiz yüzde 3.9 büyüdü, beklenti yüzde 4’tü. Bu oran pandeminin tepe yaptığı 2020’nin ikinci çeyreğinden beri en düşüğü oldu. Yılın ikinci çeyreğinde büyüme yüzde 7.7 olarak üst istikametli revize edildi.
POWELL: FAİZ ARTIŞ SÜRATİMİZİ YAVAŞLATMAK MANTIKLI
ABD Merkez Bankası (FED) Lideri Jerome Powell, Aralık toplantısında faiz artırımlarında yavaşlama iletisi verdi. Powell, “Enflasyonu düşürmeye yetecek sıkılaştırma düzebir daha yaklaşırken faiz artış süratimizi yavaşlatmak mantıklı. Faiz artış suratını azaltma vakti Aralık toplantısında gelebilir” dedi. FED faiz toplantısı 13-14 Aralık’ta yapılacak.
Çin’in koronavirüs kısıtlamalarında yumuşama sinyalleri vermesi, ABD’de ham petrol stoklarının beklenenden daha fazla düşerek, 2019 Haziran’ından beri en alt düzeye inmesi, OPEC’in 4 Aralık toplantısında Rusya’ya yaptırımlara karşın petrol üretimi ölçüsünü değiştirmeme sonucu alması fiyatların yükselmesine niye oluyor. Haftaya 83 dolardan başlayan Brent petrolün varili perşembe günü 87 dolara çıktıktan daha sonra, cuma gününü 85.5 dolardan kapattı.
Uluslararası ticaretin ve ötürüsıyla global iktisadın nabzı niteliğindeki Baltık Kuru Yük endeksi de, çarşamba günü 3 haftanın en yüksek düzeyine çıktı.
Powell’ın açıklamaları üzerine Wall Street’te Dow Jones endeksi 700 puanlık sıçrama gösterdi. Tıpkı gün S&P500 yüzde 3.1 yükseldi.
Aynı gün dolar endeksi 105.32 ile 15 haftanın en düşük düzeyine inerken, Euro, Aralık ayına 1.05 dolar ile başladı ve Kasım ayında yüzde 5.5 bedel kazanmış oldu. Dolar endeksi haftayı 105.5’ten, Euro/Dolar paritesi de 1.0540’tan kapattı.
Dow Jones haftayı değişmeden kapatırken, S&P 500 yüzde 2.1 yükseldi. Avrupa endeksleri de haftayı yükselişle bitirdi. Almanya’da DAX Endeksi 25 haftanın en yükseğinde düzeyini koruyor.
BU HAFTA NELER OLACAK?
ABD’de bu hafta gözler; imalat sanayii dışı satın alma yöneticileri endeksi, tüketici eğilim endeksi, üretici meblağları endeksi üzere bilgilerde olacak.
Avustralya, Kanada, Brezilya ve Hindistan’da faiz sonucu; Türkiye, Çin, Brezilya, Rusya, Hollanda ve Meksika’da enflasyon oranları açıklanacak. Almanya’da fabrika siparişleri ve Çin’de ticaret dataları de kıymetli…
Okumaya devam et...