Kimse yüzüne bakmıyordu, nükleer savaş korkusu yok sattırttı
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlangıcından bu yana, Avrupa’da iyot tableti satışları artıyor ve son vakit içinderda Finlandiya’da bu hususta kıtlık yaşanmaya başlandığı bildiriliyor. Finlandiya hükümetinin nükleer bir taarruz durumunda her konutta tek dozluk iyot tableti bulunmasını tavsiye etmesi, eczanelerde kıtlığa yol açtı.
Bulgaristan, Polonya ve Çek Cumhuriyeti de dahil olmak üzere Avrupa’daki öbür ülkelerde de nükleer bir savaş durumunda muhafaza sağladığı inancıyla insanların iyot tabletleri satın aldığı bildiriliyor.
Potasyum iyodür makul ışınım tiplerine karşı koruyabilirken, Avrupa’daki uzmanlar ve çeşitli nükleer yetkililer, tabletleri almanın biroldukça insan için gerekli olmadığını ve nükleer bir hücum durumunda yardımcı olmayacağını vurguluyor.
İyot ve nükleer ışınım içindeki bağlantı, Çernobil’deki nükleer kaza daha sonrasında yaygın olarak bilinir hale geldi. Nükleer santralin erimesi sırasında, reaktörün çekirdeğinden radyoaktif bir iyot formu olan iyot-131 yayıldı. İyot-131, tiroid bezleri tarafınca kolaylıkla emilir ve sekiz günlük bir yarılanma ömrü ile DNA’nıza ve etrafındaki dokuya radyoaktif hasar verir. Bu olay gerçekleşmemiş olsaydı, bölgedeki muhtemelen kanser olmayacak 270.000 kişinin büyük ölçüde tiroid kanserlerine katkıda bulunan iyot-131 niçiniyle kanser geliştirdiği iddia ediliyor.
Ancak iyot-127, bedeninizin radyoaktif formu emmesini durdurmaya yardımcı olabilecek, radyoaktif olmayan bir iyot izotopu olarak öne çıkıyor. Ölümcül, kansere niye olan benzerinden yalnızca dört nötron farklı olan İyot-127, radyoaktif olarak stabil ve bu niçinle bedeninizde radyoaktif hasara niye olmaz. Bedeninizin gereksinimi olan tüm iyodu sağlayarak iyot gereksiniminizi gidererek çalışır. Radyoaktif olmayan iyot ve potasyum tuzu potasyum iyodür de birebir biçimde çalışır.
ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri tarafınca yapılan açıklamada, “Bir kişi yanlışsız ölçüde [potasyum iyodürü] gerçek vakitte aldığında, tiroidin radyoaktif iyodu emmesini engellemeye yardımcı olabilir” deniliyor. Açıklama şöyleki devam ediyor: “Bu, tiroidin [potasyum iyodürü] aslına bakarsan emdiği ve radyoaktif iyodu emecek yer olmadığı için işe fayda. Bir kavanozu mavi bilyelerle doldurmayı düşünün. çabucak sonrasında kavanozun üzerine yeşil bilyeler dökerseniz, yer olmadığı için yalnızca yere döküleceklerdir.“
Çernobil olayı sırasında, halka potasyum iyodür verildi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), ne kadar hayat kurtardığını ölçmek mümkün olmasa da, daha geniş çapta dağıtılsaydı fazlaca daha fazla çocuğu tiroid kanserine yakalanmaktan kurtarabilirdi diyor.
Yaşanmış hasarı geri çeviremiyor
Potasyum iyodür, iyot-131’e karşı faydalı olabilirken, bu felaketler tarafınca öbür ışınım tipleri de yayılır. Ayrıyeten, onu almak yalnızca bir nükleer kaza durumunda faydalı olacak ve halihazırda yaşanmış olan hasarı bilakis çevirmeyecektir. Dahası, gereksiz bir biçimde alınması döküntü ve iltihaplanmanın yanı sıra önemli hastalık ve mevte niye olabilir.
Finlandiya üzere hükümetler insanlara ellerinde bir doz olması tavsiyesinde bulunsalar da, bunun sebebi nükleer silahların muhtemel kullanmasıyla ilgili rastgele bir kaygıdan fazla Rusya’nın nükleer santralleri ele geçirmesinin niye olduğu potansiyel tehditler. Ayrıyeten hükümetler, söylenene kadar bu dozları almanıza gerek olmadığını da vurguluyor.
Belçika Federal Nükleer Denetim Ajansı, “[Ukrayna]’daki mevcut durum [iyot tabletlerinin] alınmasını gerektirmiyor,” dediği bir tweet gönderdi, Ülkede bu tabletler, eczanede fiyatsız olarak bulunuyor.
Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda bir sıhhat fizikçisi ve ışınım uzmanı olan Brooke Buddemeier’e bakılırsa, nükleer bir taarruz durumunda iyot tabletleri hayli az muhafaza sağlayacaktır. Buddemeier, 2017’de Business Insider ile yaptığı toplantıda, ışınımlu iyodun, karşılaşacağınız toplam maruz kalmanın yalnızca yüzde 0,2’sini oluşturacağını söylemişti.
Alıntıdır
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlangıcından bu yana, Avrupa’da iyot tableti satışları artıyor ve son vakit içinderda Finlandiya’da bu hususta kıtlık yaşanmaya başlandığı bildiriliyor. Finlandiya hükümetinin nükleer bir taarruz durumunda her konutta tek dozluk iyot tableti bulunmasını tavsiye etmesi, eczanelerde kıtlığa yol açtı.
Bulgaristan, Polonya ve Çek Cumhuriyeti de dahil olmak üzere Avrupa’daki öbür ülkelerde de nükleer bir savaş durumunda muhafaza sağladığı inancıyla insanların iyot tabletleri satın aldığı bildiriliyor.
Potasyum iyodür makul ışınım tiplerine karşı koruyabilirken, Avrupa’daki uzmanlar ve çeşitli nükleer yetkililer, tabletleri almanın biroldukça insan için gerekli olmadığını ve nükleer bir hücum durumunda yardımcı olmayacağını vurguluyor.
İyot ve nükleer ışınım içindeki bağlantı, Çernobil’deki nükleer kaza daha sonrasında yaygın olarak bilinir hale geldi. Nükleer santralin erimesi sırasında, reaktörün çekirdeğinden radyoaktif bir iyot formu olan iyot-131 yayıldı. İyot-131, tiroid bezleri tarafınca kolaylıkla emilir ve sekiz günlük bir yarılanma ömrü ile DNA’nıza ve etrafındaki dokuya radyoaktif hasar verir. Bu olay gerçekleşmemiş olsaydı, bölgedeki muhtemelen kanser olmayacak 270.000 kişinin büyük ölçüde tiroid kanserlerine katkıda bulunan iyot-131 niçiniyle kanser geliştirdiği iddia ediliyor.
Ancak iyot-127, bedeninizin radyoaktif formu emmesini durdurmaya yardımcı olabilecek, radyoaktif olmayan bir iyot izotopu olarak öne çıkıyor. Ölümcül, kansere niye olan benzerinden yalnızca dört nötron farklı olan İyot-127, radyoaktif olarak stabil ve bu niçinle bedeninizde radyoaktif hasara niye olmaz. Bedeninizin gereksinimi olan tüm iyodu sağlayarak iyot gereksiniminizi gidererek çalışır. Radyoaktif olmayan iyot ve potasyum tuzu potasyum iyodür de birebir biçimde çalışır.
ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri tarafınca yapılan açıklamada, “Bir kişi yanlışsız ölçüde [potasyum iyodürü] gerçek vakitte aldığında, tiroidin radyoaktif iyodu emmesini engellemeye yardımcı olabilir” deniliyor. Açıklama şöyleki devam ediyor: “Bu, tiroidin [potasyum iyodürü] aslına bakarsan emdiği ve radyoaktif iyodu emecek yer olmadığı için işe fayda. Bir kavanozu mavi bilyelerle doldurmayı düşünün. çabucak sonrasında kavanozun üzerine yeşil bilyeler dökerseniz, yer olmadığı için yalnızca yere döküleceklerdir.“
Çernobil olayı sırasında, halka potasyum iyodür verildi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), ne kadar hayat kurtardığını ölçmek mümkün olmasa da, daha geniş çapta dağıtılsaydı fazlaca daha fazla çocuğu tiroid kanserine yakalanmaktan kurtarabilirdi diyor.
Yaşanmış hasarı geri çeviremiyor
Potasyum iyodür, iyot-131’e karşı faydalı olabilirken, bu felaketler tarafınca öbür ışınım tipleri de yayılır. Ayrıyeten, onu almak yalnızca bir nükleer kaza durumunda faydalı olacak ve halihazırda yaşanmış olan hasarı bilakis çevirmeyecektir. Dahası, gereksiz bir biçimde alınması döküntü ve iltihaplanmanın yanı sıra önemli hastalık ve mevte niye olabilir.
Finlandiya üzere hükümetler insanlara ellerinde bir doz olması tavsiyesinde bulunsalar da, bunun sebebi nükleer silahların muhtemel kullanmasıyla ilgili rastgele bir kaygıdan fazla Rusya’nın nükleer santralleri ele geçirmesinin niye olduğu potansiyel tehditler. Ayrıyeten hükümetler, söylenene kadar bu dozları almanıza gerek olmadığını da vurguluyor.
Belçika Federal Nükleer Denetim Ajansı, “[Ukrayna]’daki mevcut durum [iyot tabletlerinin] alınmasını gerektirmiyor,” dediği bir tweet gönderdi, Ülkede bu tabletler, eczanede fiyatsız olarak bulunuyor.
Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda bir sıhhat fizikçisi ve ışınım uzmanı olan Brooke Buddemeier’e bakılırsa, nükleer bir taarruz durumunda iyot tabletleri hayli az muhafaza sağlayacaktır. Buddemeier, 2017’de Business Insider ile yaptığı toplantıda, ışınımlu iyodun, karşılaşacağınız toplam maruz kalmanın yalnızca yüzde 0,2’sini oluşturacağını söylemişti.
Alıntıdır