Maddede EYT’nin kapısını aralayan ayrıntı

semaver

Global Mod
Global Mod
Emeklilikte Yaşa Takılanlar’da İş Kanunu’ndaki kimi ayrıntılar emeklilik kapısını açabiliyor. Sigortasız çalışan herkes hizmet tespit davası açabilir. Dava iki ayda sonuçlanır.

İşe giriş tarihi, “çırak, stajyer” olunmadığı biçimde bu statü ile gösterildiyse ya da Eylül 1999’dan evvel işe başlanmasına rağmen 2000’den daha sonra sigorta girişi yapıldıysa vakit aşımı müddeti işlemez, dava açılabilir.

Çalışılan işyerinde en az bir sigortalı çalışanın şahitliği ile dava kazanılabilir. Hizmet tespit davaları yaklaşık 2 ayda sonuçlandırılır. Hak düşürücü müddet sigorta yapılıp primlerin yatırılmadığı ya da müfettiş incelemesi ile belgelendirilen durumlarda işlemez.

Bunlara ilaveten bir de evvel sigortasız çalıştırıldığı işyerinde çabucak sonrasında sigorta yapılan emekçilerde 5 yıllık müddete bakmadan geriye yanlışsız tescil davası için başvurulabilir.

Örneğin bir kişi 1998’de işe başlayıp SGK’ya sigorta bildirimi yapılmasına rağmen birinci prim ödemesi tıpkı işyerinde 2000’de başlatıldıysa, kuruma başvurularak sigorta başlangıç tarihi düzeltilmesi talep edilebilir.

Olumsuz karşılık durumunda da hizmet tespit davası açılabilir.

Sabah’ın haberine göre, Emekli aylığı bağlanmasını sağlayacak kimi kritik ayrıntılara yönelik merak edilen soruların karşılıkları şöyleki:

Sigortasız çalışılan senelera yönelik dava açma süreci nasıl işliyor?

Sigortalılığın başlangıcı, kişinin kurum kayıtlarına geçen birinci işe giriş bildirgesindeki yazılı tarihtir. Bir işyerinde 2 yıl sigortasız çalıştıktan daha sonra işten çıkarılan işçi için beş yıllık hak düşürücü mühlet işten ayrıldığı günden itibaren başlar.

Diğer yandan 2 yıl sigortasız çalıştırıldıktan daha sonra sigortası yapılıp 10 yıl daha çalıştırılan kişi 2022 tarihinde işten çıktıysa 2027’nin sonuna kadar sigortasız çalıştırıldığı periyot için dava açabilir. Kesintisiz çalışmanın bittiği yılın sonu başlangıç kabul ediliyor.

Sigorta teşebbüs 1997 bulunmasına rağmen prim başlangıcım 2001 görünüyor. Hizmet tespiti için dava açma hakkım var mı?

Çalıştığı biçimde işe başlaması SGK’ya bildirilmeyen ya da geç bildirilen dava açarak EYT’li olabilir. 1997’de işe girmenize rağmen ismine prim yatırılmamış ve sıfır gün olarak patron tarafınca çıkarılmışsanız iki yolla hakkınızı arayabilirsiniz.

Birinci adımda SGK’ya başvurup sigorta başlangıç tarihinin düzeltilmesi istenebilir. Olumsuz karşılık gelirse da hizmet davası açılabilir. Çalıştığınız işyerinde en az bir sigortalıyı var ise iki şahit göstermeniz davayı kazanmanızı kolaylaştıracaktır. 5 yıllık vakit aşımı müddeti kelam konusu olmayacak.

Bazı hukuk ofisleri sigorta girişini 8 Eylül 1999’a çekeceklerini sav ediyor. Bu mümkün mü?

Son periyotta geriye dönük olarak sigorta girişi yaptırabileceklerini argüman eden hukuk ofislerine karşı dikkatli olmakta yarar var. Organize çalışan bu avukatlar, “Dosyanı biz alacağız. Bir şirket var oraya dilekçe vereceksin, senin süreçlerin geç yapılmış diye süreçleri takip edeceğiz, 8 Eylül 1999 öncesi işe başlatmış göstereceğiz” biçiminde vaatlerde bulunuyor.

Bakanlık bu kapsamda yapılacak müracaatları risk kümesinde ayrıyeten ele alacak. Bu çeşit organize çalışmalar kapsamındaki müracaatlar değerlendirilmeyecek.

Aynı iş yerinden birden çok giriş-çıkış yapanların dava açma müddeti ne vakit başlar?

Hizmet tespit davasını kişinin kendisi yahut vefat durumunda mirasçıları açabilir. Hizmet tespitine husus işyerinde hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl ortasında mahkemeye başvurulabilir.

Aynı iş yerinde birden çok giriş-çıkış yapanların dava açma mühleti de işten birinci ayrıldıkları tarihte başlar. Sigortalının vefatı durumunda mirasçılar sigortalının mevt tarihinden itibaren dava açabilir.

Dava yaklaşık kaç ay sürer, mahkemenin lehime karar vermesi durumunda EYT kapsamına girebilir miyim?

Muhakeme yoluna nazaran yaklaşık iki ayda sonuçlanıyor. Karar yüksek mahkemeye taşındıysa bir ay ortasında gerekçeli karar bildirilir. İş Kanunu’nda öngörülen mecburî arabuluculuk kapsamı haricinde bulunuyor.

Hizmet tespit davası açmadan evvel arabulucuya başvurma mecburiliği bulunmuyor. Bu davada sonuç katılaşmadan icra edilemeyen kararlardır.

Çalıştığım senelera ait bordro değil de hesap fişi olması 5 yıllık vakit aşımını önler mi?

Belgelerin verilmesi durumunda olduğu üzere çalışmaların sigorta müfettiş raporuyla saptanması halinde de hak düşürücü mühletin geçtiğinden kelam edilemez.

Yargıtay sonucuna nazaran aylık sigorta primleri bildirgesi, dört aylık sigorta primleri bordrosu, sigortalı hesap fişi üzere evrakları sunanlar için hak düşürücü müddet uygulanmıyor.

Kararda bu dokümanlardan birinin patron tarafınca verilmesi halinde burada kurumun personelin çalışmasından haberdar olduğu kabul ediliyor. Bu durumda hizmet tespiti davası için hak düşürücü mühletin varlığından kelam edilemeyeceği belirtiliyor.

Okumaya devam et...
 
Üst