Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafınca tasarlanan, yerli ve ulusal imkanlar ile üretilen HÜRKUŞ Hava Yer Entegrasyon Uçağı (HYEU), Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın eğitim faaliyetlerinde kullanılması planlanıyor. HÜRKUŞ HYEU ile İleri Hava Kontrolörü, İleri Muharebe Kontrolörü ve Müşterek Ateş Takviye Timi eğitimleri verilecek. Konya’daki 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı’nda yer alan 135’nci Filo yani Ateş Filo’da konuşlanacak olan HÜRKUŞ’lar Filo’nun istekleri doğrultusunda tasarlandı. Ateş Filo’ya teslim edilmek üzere gün sayan HÜRKUŞ’ları birinci defa İhlas Haber Ajansı (İHA) görüntüledi. Öte yandan, HÜRKUŞ HYEU’nun, düşük kullanım maliyet ve gelişmiş aviyonik sistemleri ile kıymetli avantajlar sağlayacağı öngörülüyor. HÜRKUŞ’un mevcut gelişmiş özelliklerine ek olarak HÜRKUŞ HYEU ile Elektro-Optik / Infrared (EO/IR) kamera, lazer güdümlü ve güdümsüz eğitim mühimmatlarının yanı sıra oto pilot entegrasyonları da basamaklı olarak gerçekleştirilebilecek. Öte yandan, epeyce güçlü ve 1600 beygirlik güç üretebilen turboprop bir motora da sahip olan HÜRKUŞ HYEU bu sayede akrobatik ve çevik bir uçak olarak da biliniyor. birinci vakit içinderda Anadolu Ankası-21 Tatbikatı’nda görücüye çıkan HÜRKUŞ HYEU, nefes kesen akrobatik hareketleri ile uzmanlardan tam not almıştı.
“HÜRKUŞ ASLINDA BİR UÇAK İLESİ”
HÜRKUŞ’un birinci projesinin ortaya çıkmasından bugüne kadar tüm süreçte yer aldığını belirten Türk Havacılık Uzay Sanayii Uçak Genel Müdür Yardımcısı ve Eser Yöneticisi Nezaket Güneri Orbay, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, “HÜRKUŞ uçağımızın macerası 2006 yılında başladı. HÜRKUŞ aslında bir uçak ilesi. HÜRKUŞ A projemiz ile başladı. 2006 yılında sıfırdan, aerodinamiğini, yapısını, sistemlerini, özetlemek gerekirse her şeyini kendimizin tasarladığı bir proje olarak yürürlüğe girdi. HÜRKUŞ A projemizin özelliği analog kokpite sahip olması ve Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi EASA’dan ‘Tip Sertifikası’ almış olması. Bu değerli bir bedel bizim için. HÜRKUŞ B projemize ise 2013 yılında başladık. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı ile yaptığımız kontrat ile birlikte start vermiş olduk. HÜRKUŞ B’nin farkı ise aviyonik sistemleri olması. Glass (Cam) Kokpit halinde bir kokpitimiz var. Büsbütün yazılım üzerinde koşan, aviyonik mimarisini Aselsan ile oluşturduğumuz bir uçağımız var. Burada toplamda 6 tane MFT dediğimiz akıllı ekranlarımız bulunmakta ve bütün uçakla ilgili ayrıntıları bu ekranlar üzerinden pilotlarımıza sağlamaktayız. Aviyonik mimarinin kalbinde de iki tane merkezi komuta bilgisayarımız bulunmakta” sözlerini kullandı.
“İLK İHRACATIMIZI DA NİJER’E YAPIYORUZ”
Nijer’e HÜRKUŞ ihracatı için mukavelesi yapılan ve Konya’da bulunan 135’inci Filo yani Ateş Filo’ya teslim edilecek HYEU modeli hakkında da bilgiler veren Orbay, “HÜRKUŞ ailemizin bir öbür üyesi ise Hava Yer Entegrasyon Uçağı (HYEU) olarak isimlendirdiğimiz nazaranv eğitimi uçağı. nazaranv eğitimi uçağımızın birinci startını da yaklaşık 2 sene evvel vermiştik. Hatırlarsanız 2021 yılının Haziran ayında Anadolu Ankası’nda bir uzunluk gösterdik, tatbikata katıldık ve hoş bir ses getirdik. O tatbikatın bir uzantısı olarak İDEF’te de ihracat konusunda çalışmalarımız oldu ve birinci ihracatımızı da Nijer’e yapmış olduk. HYEU uçağımızın emeli, hava ve yer birliklerinin uyumunun sağlanması. Bu uçağımızın temelinde gaye kitlesi Konya’daki 135’inci Filo. Burada bakılırsav yapmak üzere uçağımızda gerekli değişimleri yaparak modifiye ettik. Ağustos ayında Nijer ile bir temasımız olmuştu. Bunun sonucunda yaptığımız görüşmeler kararında Ekim ayında da Nijer kontratını imzalamış olduk ve 2 uçaklık bir kontratımız oldu. Artık hem Nijer uçakları için tıpkı vakitte HYEU uçakları için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şuan önünde bulunduğumuz uçaklarımız, Konya’ya teslim etmeyi planladığımız 4 ve 6 kuyruk numaralı uçaklarımız. Bunlar hazır, bakımı ve pilot eğitimlerinin verilmesini bekliyoruz, ardından de envantere girişleri sağlanacak” diye konuştu.
“AVİYONİK MİMARİSİ ÇOK ÖZEL, 1 MİLYON SATIRDAN FAZLA KOD KULLANILDI”
HÜRKUŞ’u başka muadillerinden ayıran birfazlaca kıymetli özelliği olduğuna dikkat çeken Orbay, “Çok kuvvetli bir motorumuz var. Turboprop sınıfında bir uçağımız ve 1600 beygir gücünde bir motorumuz bulunmakta. Aviyonik mimarisi epeyce özel ve 1 milyon satırdan fazla kod kullanıldı. Kendi yaptığımız aviyonik olması bize hayli önemli manada bir avantaj sağlıyor. İstediğimiz üzere modifiye edebiliyoruz. Muadillerinin hepsinin EASA’dan sertifikası yok bu da artı bir özelliğimiz. Bu tip uçaklarda kullanılan her türlü son teknoloji eseri kullanıyoruz. Örneğin fırlatma sandalyesi. Olağandışı bir durumda pilotlarımızın kendini kurtarabileceği üstün özellikli fırlatma sandalyelerimiz var” halinde konuştu.
“HÜRKUŞ’TA YAPILABİLECEK HER ŞEYİ YAPMA YETENEĞİNE SAHİBİZ”
HÜRKUŞ’un dizayndan üretime kadar büsbütün yerli ve ulusal bir proje olduğu için her türlü değişikliği yapma esnekliğine sahip olduklarını belirten Orbay, “Tamamen bizim dizaynımız olduğu için HÜRKUŞ’ta yapılabilecek her şeyi yapma yeteneğine sahibiz. Bundan daha sonra potansiyel kullanıcılarımızın istekleri dahilinde istediğimiz değişiklikleri yapabiliriz. Örneğin şuan da yürüttüğümüz bir harici yakıt tankı projemiz var. Menzilini neredeyse iki katına çıkarmak için harici yakıt tankı entegre etmeye çalışıyoruz. Envanterimizde bulunan her türlü mühimmatın entegrasyonu sağlanabilir. Bunlar üzerine de çalışıyoruz” açıklamasında bulundu.
KAYNAK: İHA
Okumaya devam et...
“HÜRKUŞ ASLINDA BİR UÇAK İLESİ”
HÜRKUŞ’un birinci projesinin ortaya çıkmasından bugüne kadar tüm süreçte yer aldığını belirten Türk Havacılık Uzay Sanayii Uçak Genel Müdür Yardımcısı ve Eser Yöneticisi Nezaket Güneri Orbay, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, “HÜRKUŞ uçağımızın macerası 2006 yılında başladı. HÜRKUŞ aslında bir uçak ilesi. HÜRKUŞ A projemiz ile başladı. 2006 yılında sıfırdan, aerodinamiğini, yapısını, sistemlerini, özetlemek gerekirse her şeyini kendimizin tasarladığı bir proje olarak yürürlüğe girdi. HÜRKUŞ A projemizin özelliği analog kokpite sahip olması ve Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi EASA’dan ‘Tip Sertifikası’ almış olması. Bu değerli bir bedel bizim için. HÜRKUŞ B projemize ise 2013 yılında başladık. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı ile yaptığımız kontrat ile birlikte start vermiş olduk. HÜRKUŞ B’nin farkı ise aviyonik sistemleri olması. Glass (Cam) Kokpit halinde bir kokpitimiz var. Büsbütün yazılım üzerinde koşan, aviyonik mimarisini Aselsan ile oluşturduğumuz bir uçağımız var. Burada toplamda 6 tane MFT dediğimiz akıllı ekranlarımız bulunmakta ve bütün uçakla ilgili ayrıntıları bu ekranlar üzerinden pilotlarımıza sağlamaktayız. Aviyonik mimarinin kalbinde de iki tane merkezi komuta bilgisayarımız bulunmakta” sözlerini kullandı.
“İLK İHRACATIMIZI DA NİJER’E YAPIYORUZ”
Nijer’e HÜRKUŞ ihracatı için mukavelesi yapılan ve Konya’da bulunan 135’inci Filo yani Ateş Filo’ya teslim edilecek HYEU modeli hakkında da bilgiler veren Orbay, “HÜRKUŞ ailemizin bir öbür üyesi ise Hava Yer Entegrasyon Uçağı (HYEU) olarak isimlendirdiğimiz nazaranv eğitimi uçağı. nazaranv eğitimi uçağımızın birinci startını da yaklaşık 2 sene evvel vermiştik. Hatırlarsanız 2021 yılının Haziran ayında Anadolu Ankası’nda bir uzunluk gösterdik, tatbikata katıldık ve hoş bir ses getirdik. O tatbikatın bir uzantısı olarak İDEF’te de ihracat konusunda çalışmalarımız oldu ve birinci ihracatımızı da Nijer’e yapmış olduk. HYEU uçağımızın emeli, hava ve yer birliklerinin uyumunun sağlanması. Bu uçağımızın temelinde gaye kitlesi Konya’daki 135’inci Filo. Burada bakılırsav yapmak üzere uçağımızda gerekli değişimleri yaparak modifiye ettik. Ağustos ayında Nijer ile bir temasımız olmuştu. Bunun sonucunda yaptığımız görüşmeler kararında Ekim ayında da Nijer kontratını imzalamış olduk ve 2 uçaklık bir kontratımız oldu. Artık hem Nijer uçakları için tıpkı vakitte HYEU uçakları için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şuan önünde bulunduğumuz uçaklarımız, Konya’ya teslim etmeyi planladığımız 4 ve 6 kuyruk numaralı uçaklarımız. Bunlar hazır, bakımı ve pilot eğitimlerinin verilmesini bekliyoruz, ardından de envantere girişleri sağlanacak” diye konuştu.
“AVİYONİK MİMARİSİ ÇOK ÖZEL, 1 MİLYON SATIRDAN FAZLA KOD KULLANILDI”
HÜRKUŞ’u başka muadillerinden ayıran birfazlaca kıymetli özelliği olduğuna dikkat çeken Orbay, “Çok kuvvetli bir motorumuz var. Turboprop sınıfında bir uçağımız ve 1600 beygir gücünde bir motorumuz bulunmakta. Aviyonik mimarisi epeyce özel ve 1 milyon satırdan fazla kod kullanıldı. Kendi yaptığımız aviyonik olması bize hayli önemli manada bir avantaj sağlıyor. İstediğimiz üzere modifiye edebiliyoruz. Muadillerinin hepsinin EASA’dan sertifikası yok bu da artı bir özelliğimiz. Bu tip uçaklarda kullanılan her türlü son teknoloji eseri kullanıyoruz. Örneğin fırlatma sandalyesi. Olağandışı bir durumda pilotlarımızın kendini kurtarabileceği üstün özellikli fırlatma sandalyelerimiz var” halinde konuştu.
“HÜRKUŞ’TA YAPILABİLECEK HER ŞEYİ YAPMA YETENEĞİNE SAHİBİZ”
HÜRKUŞ’un dizayndan üretime kadar büsbütün yerli ve ulusal bir proje olduğu için her türlü değişikliği yapma esnekliğine sahip olduklarını belirten Orbay, “Tamamen bizim dizaynımız olduğu için HÜRKUŞ’ta yapılabilecek her şeyi yapma yeteneğine sahibiz. Bundan daha sonra potansiyel kullanıcılarımızın istekleri dahilinde istediğimiz değişiklikleri yapabiliriz. Örneğin şuan da yürüttüğümüz bir harici yakıt tankı projemiz var. Menzilini neredeyse iki katına çıkarmak için harici yakıt tankı entegre etmeye çalışıyoruz. Envanterimizde bulunan her türlü mühimmatın entegrasyonu sağlanabilir. Bunlar üzerine de çalışıyoruz” açıklamasında bulundu.
KAYNAK: İHA
Okumaya devam et...