Ticari kredi talebi tepe yaptı

semaver

Global Mod
Global Mod
Bankacılık kesiminde toplam kredilerin 13 haftalık yıllıklandırılmış kur tesirinden arındırılmış büyüme 11 Mart haftası itibariyle yüzde 28,09 olurken özel bankalar yüzde 31,54 büyümeyle öne çıktı. Tüketici kredileri yüzde 14,53 ile daha düşük oranda artış gösterirken ticari krediler yüzde 28,72 büyüme sağladı. Dünya’da Şebnem Turhan imzasıyla yer alan habere nazaran, Temmuz 2020 daha sonrası ticari krediler en süratli büyümesini göstermeyi başarırken analistler yüksek enflasyon ortamında kredi büyümelerinin de enflasyonun denetim altına alınmasında risk oluşturduğunu lisana getirdi. Analistler şubatta yüzde 54’ü aşan enfl asyonun mart itibariyle yüzde 60’ı geçmesini beklerken tepe noktasının ise mayıs-haziranda yüzde 70’lerin üzerinde olmasını bekliyor. Yılsonu kestirimleri ise yüzde 48’e kadar geldi.

Pandemiyle bir arada başlayan genişleyici para siyasetleri Türkiye iktisadında de tesirli olmuş ve 2020 bahar ve yaz aylarında tüketici kredilerinin 13 haftalık yıllıklandırılmış kur tesirinden arındırılmış ikiye katlanan büyümelerinin önderliğinde kredi hacmi artmıştı. Toplam kredi büyümesinde kamu bankaları bilhassa pandemi periyodunda liderliği elinde tutarken ki yüzde 90’ı aşan 13 haftalık kur tesirinden arındırılmış yıllıklandırılmış büyüme sağlarken özel bankalarda yüzde 20 düzeylerinde artış gözleniyordu. 2021 yazında ise roller değişti. Kamu bankaları kredi büyümesinde tek haneli sayılara gerilerken özel bankalar çift haneli büyümeler sağladı. Bu yıl da her ne kadar yüzde 20’nin üzerinde kamu bankaları 13 haftalık yıllıklandırılmış kredi büyümesi sağlasa da özel bankalarda yüzde 30 büyümeler aşıldı.

2020’nin son çeyreğinde sıkı para siyasetleri ticari kredi büyümesini tek hanelere indirirken 2021’in birinci çeyreğinde gelen Merkez Bankası lider değişikliği daha sonrasında ise bir daha ivmelenme yaşanmaya başlamıştı.

Hem hacim arttı, hem faiz geriledi

İvmelenmeye karşın tek hanelerde kalan ticari kredi büyümesini Merkez Bankası metinlerinde de dikkat çekilirken bir daha faiz indirimi süreçlerinde en kıymetli etkenlerden biri olarak da gösterildi. Eylül 2021 itibariyle Merkez Bankası’nın başlatmış olduğu Faiz indirimleri daha sonrası ticari kredi büyümesi bir daha çift hanelere çıktı. Martın birinci iki haftası ise uzun müddettir görülmedik bir sürate ulaştı ticari kredi büyümesi. Merkez Bankası bilgilerine bakılırsa 13 aylık ortalama kur tesirinden arındırılmış olarak 4 Mart haftasında yüzde 28,27 artan ticari krediler 11 Mart haftasında ise yüzde 28,72 büyüdü. Bu 20 ayın en süratli ticari kredi büyümesine işaret etti.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık bilgilerine nazaran bankalarda ticari kredi hacmi 11 Mart itibariyle toplam 4 trilyon 346 milyar 727 milyon liraya yükselirken bu ölçünün 2 trilyon 72 milyar 498 milyon lirası TL cinsi ticari kredi hacminden oluştu. TL cinsi ticari kredi hacmi kesintisiz yükselişini 28 Ekim 2021 haftasından bu yana sürdürüyor. Ticari kredi hacminin yüzde 45’i üç kamu mevduat bankasında olsa da yabancı mevduat bankaları ve yerli özel bankalar son devirde fazlaca daha süratli büyüme gösteriyor. BDDK datalarına bakılırsa ticari kredi hacmi kamu mevduat bankalarında yılbaşından 11 Mart haftasına kadar yüzde 8,2 artarken, yabancı sahipli mevduat bankalarında yüzde 15,2, yerli özel mevduat bankalarında ise yüzde 12,5 artış gösterdi.

Tüketici kredilerinde bir daha artış

Merkez Bankası bilgilerinin 13 haftalık yıllıklandırılmış kur tesirinden arındırılmış görünümüne nazaran tüketici kredilerinde büyüme 11 Mart itibariyle yüzde 14,53 düzeyinde. Tüketici kredilerindeki artış 2020 yazında yüzde 120’lere dayanmıştı. 2021’ih birinci yarısında tek hanelere kadar düşen büyüme Temmuz 2021 ile birlikte bir daha çift hanelere yükseldi. Tüketici kredilerinde geçen yılın soy ayında ise yüzde 20’i aşan artışlar yaşandı. 4 Mart haftasında kadar daima artış suratı düşen tüketici kredilerinde 11 Mart itibariyle bir daha ivmelenme gözleniyor. BDDK bilgilerine bakılırsa 11 Mart itibariyle 1 trilyon 11 milyar 868 milyon liraya yükseldi. Bu kredilerin 471 milyar lirasını ise gereksinim kredileri oluşturdu. Tüketicilerin ferdî kredi kartlarında da 220.9 milyar liralık hacme ulaşıldı. Merkez Bankası datalarına bakılırsa 11 Mart itibariyle tüketici kredilerinde yalnızca konut kredisi çeşidinde faizler 4 Mart haftasında göre geriledi. Datalara nazaran TL bazlı konut kredi faizi 7 baz puan azalışla yüzde 17,7’ye inerken taşıt kredi faizleri 9 baz puan artışla yüzde 25,17’ye, gereksinim kredi faizleri de 9 baz puan artışla yüzde 28,99’a yükseldi.

Mevduatta yıllık büyüme yüzde 71,5

Merkez Bankası bilgilerine göre TL mevduatlarda büyüme ise son haftalarda çok süratli bir seyir izliyor. 11 Mart haftasında geçen yılın tıpkı devrine göre toplam mevduatta yıllık büyüme yüzde 71,48 düzeyinde oldu. esasen toplam mevduatlarda Kasım 2021’den bu yana süratli bir büyüme gözleniyor. Bunda en büyük etken kurlardaki yüksek oynaklık ve TL’deki bedel kaybı olurken kur muhafazalı TL mevduat eserin de katkısı var. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bilgilerine nazaran bankacılık sisteminde toplam mevduat 11 Mart haftası itibariyle 6 trilyona dayandı. TL mevduat 2.5 trilyon lira olurken yabancı para mevduatının TL karşılığı 3.5 trilyon lira oldu. Bu mevduatlarda kur muhafazalı TL mevduat ise 561 milyar 869 milyon liralık hacme ulaştı. KKM hesaplarının büyüklüğü toplam TL mevduatlardaki oranı yüzde 22,5’e ulaştı. Merkez Bankası datalarına bakılırsa TL mevduat faizleri de 11 Mart haftasında geriledi. Datalara nazaran bankaların TL mevduat için uyguladıkları faiz oranı bundan evvelki haftaya göre 19 baz puan azalışla yüzde 15,65’e indi.

Okumaya devam et...
 
Üst