Geçen yıl cumhuriyet tarihinin rekorunu kırarak 5,93 milyar dolar ihracata imza atan maden dalı bu yıl da yeni rekora imza atmaya hazırlanırken, Türkiye’nin Nadir Toprak Elementleri (NTE) dünyanın ilgisini çekmeye devam ediyor. Edinilen bilgilere göre; dünyanın en büyük ikinci NTE rezervinin tespit edildiği Eskişehir’in Beylikova ilçesindeki bölge, NTE’leri sürece konusunda birinci sırada gelen Çin’in radarına takıldı.
Çin’in madenlerle ilgili devlet iştiraklerinden biri, Türkiye ile temasa geçerek Beylikova’daki NTE’leri ham unsur olarak ithal etmek istedi. Türkiye’den ham unsur alımı için olumsuz yanıt alan Çinli kurum, ikinci bir teklifle geldi. Çinli yetkililer, bu defa ‘Türkiye’de NTE’leri işleyecek teknoloji olmadığını belirterek, Türkiye ile iştirak kurup bu teknolojiyi getirmek istediklerini’ aktardı. Çin firması ile Türk yetkililerin iştirak konusundaki görüşmelerinin devam ettiği öğrenildi.
REZERV 694 MİLYON TON
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) tarafınca üyelerine yönelik düzenlenen Sektörel İstişare Toplantılarının ikincisi Bursa’nın akabinde Eskişehir’de düzenlendi. Eti Maden Kırka Boraks Tesislerinin de ziyaret edildiği organizasyonda İMİB İdare Heyeti Üyesi Metin Çekiç, Beylikova’daki son durumu anlattı.
Eskişehir’in Türkiye açısından değerli bir madencilik kenti olduğunu kaydeden Çekiç “Beylikova’daki kıssa, 1959’da başlamış ve bu araştırmalarda 384 bin ton toryum madeni bulunmuş. sonrasındasındaki araştırma süreçlerinin yanında toryumun yanı sıra barit, florit ve öteki NTE’ler tespit edilmiş. Hacettepe Üniversitesinin AR-GE ünitesi ile yapılan tespit çalışmaları, 2021’de tamamlanmış. Çin, 800 milyon ton rezerv ile dünyada 1’inci sıradayken, Beylikova’da bulunan rezerv, 694 milyon ton ile 2’nci sırada. Şu anda gelinen noktada Beylikova’da yıllık 1.200 ton kapasiteli bir pilot tesis kurma çalışması var.
Tesis, endüstriyel hâle geldiğinde yıllık 570 bin ton kapasiteli olacak. Burada 70 bin ton Barit, 72 bin ton Florit ve bunların yanı sıra başka NTE’ler ve toryum madeni ayrıştırılacak. Dünyadaki 17 az toprak elementinin 10’u Eskişehir’deki Beylikova ocağında mevcut. Bu elementler hibrit motorlardan cama, seramikten uçak alaşımına kadar onlarca alanda kullanılıyor. Hatta NASA’nın roketlerinde dahi ender toprak elementleri kullanılıyor” dedi.
NTE ÇEŞİDİNİN BİRDEN FAZLA ESKİŞEHİR’DE
Ayrıca Beylikova’nın, dünyada az bulunan 17 toprak elementinin 10’una mesken sahipliği yaptığı, bu elementlerin; Seryum, Lantan, Neodimyum, Prasedimyum, İtriyum, Skaniyum, Samaryum, Erbiyum, Promethium ve Dysprosium olduğu açıklandı.
NTE’NİN EKONOMİK BOYUTU
NTE keşfinin ileriye dönük büyük bir ekonomik fırsat yaratması kelam konusu. birinci vakit içinderda, NTE sanayisinin geliştirilmesi, Türkiye’nin ekonomik çeşitlendirme siyasetini destekleyebilir ve az toprak elementlerinin çıkarılması ve işlenmesinde uzmanlaşmasını sağlayabilir.
İkinci olarak NTE kesiminin geliştirilmesi, ülkede yeni yatırımlara dikkat çekilerek ve istihdam oluşturularak bir yayılma tesiri yaratabilir.
Ayrıca, ekonomik fırsatlar AB ülkelerinin Türkiye ile iştirakini da artırabilir. Eskişehir’deki NTE rezervinin yüzeye yakın olması elementlerin çıkarılmasının kolay ve maliyetinin daha az olacağı manasına geliyor.
Yeni yatırımların yanı sıra AB ülkeleri, Türkiye’nin kısa vadede topraktan çıkarma için teknolojik kapasite oluşturmasına ve orta vadede sürece teknolojisini geliştirmesine yardımcı olabilir.
Sonuç olarak AB; Türkiye’ye olan coğrafik yakınlıktan yararlanarak, ithalatını çeşitlendirerek ve orta ile uzun vadede teknolojik ve finansal istikrarını koruyarak Çin’e olan ekonomik kırılganlığını da azaltabilir.
Hatta Türkiye NTE çıkarımının etrafa verdiği ziyanı azaltmak için AB ve ABD iştirakiyle teknolojisini geliştirebilir. bu biçimdece, az toprak elementleri uygun biçimde yönetilebilir, geri dönüştürülebilir ve yeni toprak ekstraksiyonu gerektirmeden yeni üretim döngülerine dahil edilebilir. Genel olarak Türkiye ve AB içinde NTE konusundaki iştirak, ekonomik dayanışmayı güçlendirebilir, karşılıklı karlı bir münasebet yaratabilir ve orta ile uzun vadede mümkün dış ekonomik yahut siyasi ekonomik şokun tesirini azaltabilir.
NTE VE SAVUNMA SANAYİ
Son olarak, yeni keşfedilen az toprak elementleri insansız hava araçları ve F35’lerin üretiminde değerli bir yere sahip olduğundan, hem Türkiye birebir vakitte Batı ülkeleri için savunma kesiminde hayati bir rol oynayabilir.
Rezervlerin geliştirilmesi, Ankara’nın başka ülkelere olan bağımlılığını azaltmaya yardımcı olup NTE konusunda kendi kendine yetebilmesini sağlayabilir. Buna ek olarak Türkiye’nin AB ve ABD ile olan iştiraki, tedarik zincirini teminat altına alabilir ve savunma kesimlerinde bakılırsali istikrarı garanti edebilir.
Özetle yeni keşfedilen ender toprak elementleri, Türkiye ve Batı ülkeleri için değerli bir rol oynayabilir. Kısa vadede kaynakların çıkarılması, Türkiye’ye iktisadını çeşitlendirmesinde yardım edebilir.
Orta ve uzun vadede Türkiye’nin NTE sanayisinde teknolojik kapasite oluşturması ve bilhassa elementleri sürece konusunda uzmanlaşması, Ankara’nın global tedarik zincirindeki pozisyonunu güçlendirebilir ve hem ABD birebir vakitte AB ile uzun vadeli sürdürülebilir paydaşlık için bir fırsat yaratabilir.
NADİR TOPRAK ELEMENTİ NEDİR?
Nadir toprak elementleri ya da özetlemek gerekirse NTE, lantanitlerle bir arada itriyum ve skandiyum elementlerinin oluşturduğu bir kümesi kapsamaktadır. Lantanitler atom numaraları 57’den 71’e kadar olan ve kimyasal olarak emsal elementlerin oluşturduğu bir kümedir.
İlk keşfedilen ender toprak elementi, Carl Axel Arrhenius tarafınca 1787 yılında İsveç’in Ytterby köyünde keşfedilmiştir. Bulunduğu yerden dolayı bu siyah mineral iterbiyum ismini almıştır.
Ana yatakları alkali kayaç kompleksleri, karbonatitler ve plaserlere bağlıdır. Ayrıyeten ikinci derecede pegmatitler ile çeşitli metamorfik kayaçların yapısında da yer alırlar. Ender toprak elementleri ekseriyetle bir arada cevherleşmiştir.
NTE’NİN KULLANIM ALANLARI
Nadir toprak elementleri, fiber optikten uydu haberleşmesine, akıllı füzelerden yakıt hücrelerine, tıbbi görüntülemeden güç depolama sistemleri ve elektrikli arabalara kadar 20’den çok alanda kullanılıyor. Az toprak elementleri cam ve seramik sanayi, metalürji sanayi, lazer üretimi, mıknatıs üretiminde de yaygın olarak kullanılmaktadır.
KAYNAK: TÜRKİYE, HABER7
Okumaya devam et...
Çin’in madenlerle ilgili devlet iştiraklerinden biri, Türkiye ile temasa geçerek Beylikova’daki NTE’leri ham unsur olarak ithal etmek istedi. Türkiye’den ham unsur alımı için olumsuz yanıt alan Çinli kurum, ikinci bir teklifle geldi. Çinli yetkililer, bu defa ‘Türkiye’de NTE’leri işleyecek teknoloji olmadığını belirterek, Türkiye ile iştirak kurup bu teknolojiyi getirmek istediklerini’ aktardı. Çin firması ile Türk yetkililerin iştirak konusundaki görüşmelerinin devam ettiği öğrenildi.
REZERV 694 MİLYON TON
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) tarafınca üyelerine yönelik düzenlenen Sektörel İstişare Toplantılarının ikincisi Bursa’nın akabinde Eskişehir’de düzenlendi. Eti Maden Kırka Boraks Tesislerinin de ziyaret edildiği organizasyonda İMİB İdare Heyeti Üyesi Metin Çekiç, Beylikova’daki son durumu anlattı.
Eskişehir’in Türkiye açısından değerli bir madencilik kenti olduğunu kaydeden Çekiç “Beylikova’daki kıssa, 1959’da başlamış ve bu araştırmalarda 384 bin ton toryum madeni bulunmuş. sonrasındasındaki araştırma süreçlerinin yanında toryumun yanı sıra barit, florit ve öteki NTE’ler tespit edilmiş. Hacettepe Üniversitesinin AR-GE ünitesi ile yapılan tespit çalışmaları, 2021’de tamamlanmış. Çin, 800 milyon ton rezerv ile dünyada 1’inci sıradayken, Beylikova’da bulunan rezerv, 694 milyon ton ile 2’nci sırada. Şu anda gelinen noktada Beylikova’da yıllık 1.200 ton kapasiteli bir pilot tesis kurma çalışması var.
Tesis, endüstriyel hâle geldiğinde yıllık 570 bin ton kapasiteli olacak. Burada 70 bin ton Barit, 72 bin ton Florit ve bunların yanı sıra başka NTE’ler ve toryum madeni ayrıştırılacak. Dünyadaki 17 az toprak elementinin 10’u Eskişehir’deki Beylikova ocağında mevcut. Bu elementler hibrit motorlardan cama, seramikten uçak alaşımına kadar onlarca alanda kullanılıyor. Hatta NASA’nın roketlerinde dahi ender toprak elementleri kullanılıyor” dedi.
NTE ÇEŞİDİNİN BİRDEN FAZLA ESKİŞEHİR’DE
Ayrıca Beylikova’nın, dünyada az bulunan 17 toprak elementinin 10’una mesken sahipliği yaptığı, bu elementlerin; Seryum, Lantan, Neodimyum, Prasedimyum, İtriyum, Skaniyum, Samaryum, Erbiyum, Promethium ve Dysprosium olduğu açıklandı.
NTE’NİN EKONOMİK BOYUTU
NTE keşfinin ileriye dönük büyük bir ekonomik fırsat yaratması kelam konusu. birinci vakit içinderda, NTE sanayisinin geliştirilmesi, Türkiye’nin ekonomik çeşitlendirme siyasetini destekleyebilir ve az toprak elementlerinin çıkarılması ve işlenmesinde uzmanlaşmasını sağlayabilir.
İkinci olarak NTE kesiminin geliştirilmesi, ülkede yeni yatırımlara dikkat çekilerek ve istihdam oluşturularak bir yayılma tesiri yaratabilir.
Ayrıca, ekonomik fırsatlar AB ülkelerinin Türkiye ile iştirakini da artırabilir. Eskişehir’deki NTE rezervinin yüzeye yakın olması elementlerin çıkarılmasının kolay ve maliyetinin daha az olacağı manasına geliyor.
Yeni yatırımların yanı sıra AB ülkeleri, Türkiye’nin kısa vadede topraktan çıkarma için teknolojik kapasite oluşturmasına ve orta vadede sürece teknolojisini geliştirmesine yardımcı olabilir.
Sonuç olarak AB; Türkiye’ye olan coğrafik yakınlıktan yararlanarak, ithalatını çeşitlendirerek ve orta ile uzun vadede teknolojik ve finansal istikrarını koruyarak Çin’e olan ekonomik kırılganlığını da azaltabilir.
Hatta Türkiye NTE çıkarımının etrafa verdiği ziyanı azaltmak için AB ve ABD iştirakiyle teknolojisini geliştirebilir. bu biçimdece, az toprak elementleri uygun biçimde yönetilebilir, geri dönüştürülebilir ve yeni toprak ekstraksiyonu gerektirmeden yeni üretim döngülerine dahil edilebilir. Genel olarak Türkiye ve AB içinde NTE konusundaki iştirak, ekonomik dayanışmayı güçlendirebilir, karşılıklı karlı bir münasebet yaratabilir ve orta ile uzun vadede mümkün dış ekonomik yahut siyasi ekonomik şokun tesirini azaltabilir.
NTE VE SAVUNMA SANAYİ
Son olarak, yeni keşfedilen az toprak elementleri insansız hava araçları ve F35’lerin üretiminde değerli bir yere sahip olduğundan, hem Türkiye birebir vakitte Batı ülkeleri için savunma kesiminde hayati bir rol oynayabilir.
Rezervlerin geliştirilmesi, Ankara’nın başka ülkelere olan bağımlılığını azaltmaya yardımcı olup NTE konusunda kendi kendine yetebilmesini sağlayabilir. Buna ek olarak Türkiye’nin AB ve ABD ile olan iştiraki, tedarik zincirini teminat altına alabilir ve savunma kesimlerinde bakılırsali istikrarı garanti edebilir.
Özetle yeni keşfedilen ender toprak elementleri, Türkiye ve Batı ülkeleri için değerli bir rol oynayabilir. Kısa vadede kaynakların çıkarılması, Türkiye’ye iktisadını çeşitlendirmesinde yardım edebilir.
Orta ve uzun vadede Türkiye’nin NTE sanayisinde teknolojik kapasite oluşturması ve bilhassa elementleri sürece konusunda uzmanlaşması, Ankara’nın global tedarik zincirindeki pozisyonunu güçlendirebilir ve hem ABD birebir vakitte AB ile uzun vadeli sürdürülebilir paydaşlık için bir fırsat yaratabilir.
NADİR TOPRAK ELEMENTİ NEDİR?
Nadir toprak elementleri ya da özetlemek gerekirse NTE, lantanitlerle bir arada itriyum ve skandiyum elementlerinin oluşturduğu bir kümesi kapsamaktadır. Lantanitler atom numaraları 57’den 71’e kadar olan ve kimyasal olarak emsal elementlerin oluşturduğu bir kümedir.
İlk keşfedilen ender toprak elementi, Carl Axel Arrhenius tarafınca 1787 yılında İsveç’in Ytterby köyünde keşfedilmiştir. Bulunduğu yerden dolayı bu siyah mineral iterbiyum ismini almıştır.
Ana yatakları alkali kayaç kompleksleri, karbonatitler ve plaserlere bağlıdır. Ayrıyeten ikinci derecede pegmatitler ile çeşitli metamorfik kayaçların yapısında da yer alırlar. Ender toprak elementleri ekseriyetle bir arada cevherleşmiştir.
NTE’NİN KULLANIM ALANLARI
Nadir toprak elementleri, fiber optikten uydu haberleşmesine, akıllı füzelerden yakıt hücrelerine, tıbbi görüntülemeden güç depolama sistemleri ve elektrikli arabalara kadar 20’den çok alanda kullanılıyor. Az toprak elementleri cam ve seramik sanayi, metalürji sanayi, lazer üretimi, mıknatıs üretiminde de yaygın olarak kullanılmaktadır.
KAYNAK: TÜRKİYE, HABER7
Okumaya devam et...