ANKARA – Kripto para piyasaları gündelik ömrün biroldukca alanına nüfuz ederken, Gazete Duvar’a konuşan uzmanlar Türkiye’nin turizm bölümünün de alternatif bir ödeme aracı olarak kripto para kullanmasında öncü rol üstlenmesi gerektiğini savunuyorlar.
Halihazırda Antalya’da kimi otellerde kripto para ile ödeme yapılırken, bu uygulama çabucak hemen yaygınlaşmış ve kurumsallaşmış değil.
TURİZM DALINDA ENTEGRASYON BAŞLADI
Dünya Turizm Forumu Enstitüsü (World Tourism Forum Institute) Lideri Bulut Bağcı, kripto para piyasalarının giderek daha kapsamlı düzenlemelere bahis olduğunu ve dünya çapında seyahat ve turizm dallarına entegrasyonunun başladığını belirtiyor.
“Artık bir otele girdiğinizde pos aygıtıyla ödeme yaptığınız üzere, kripto pos aygıtıyla da ödeme yapıyorsunuz. ABD’de biroldukca otel ve restoran bunu kabul etmeye başladı. Booking.com üzere seyahat portallarında kripto para kabul etmeye başladılar. Teknoloji buraya hakikat evriliyor,” diyor Bağcı ve turizm ve seyahat bölümünde kripto paraların beş sene içerisinde hayli yaygın hale geleceğine dikkat çekiyor.
Dünya Turizm Forumu Enstitüsü Lideri Bulut Bağcı
Halihazırda bu alanda ABD, Birleşik Arap Emirlikleri ve Tayland öncü konumdalar. Hatta Tayland Turizm Ofisi, kendi kripto parasını bile kabul etti ve turizm gayeli ulaşım bölümü ve restoranlar bu kripto parayı kullanabilecek.
Türkiye’de ise son olarak Tatilbudur.com kendi kripto parasının ön satışını başlatmıştı. “TATIL Token” ismi verilen kripto para ile kullanıcılar, “Tatilbudur mamüllerinde; otellerde erken rezervasyon öncesinde ek indirimle ön satışa erişim hakkı, ayrıcalıklı indirimler ve eser bazlı indirimlerden yararlanma imkanı, uçak bileti alımlarında hizmet bedeli indirimleri ve indirimli transfer hakları, konserlere özel etkinliklerde özel indirimler ve iştirak limitlerinde öncelik üzere biroldukça avantaja erişebilecekler.”
AVANTAJLARI
Pekala turizm dalında kripto para kullanmasının avantajı nedir?
Bağcı’ya göre bu türlü transfer maliyetleri azalıyor; ödemelerde oluşan kredi kartı komiteleri ortadan kalkıyor; rezervasyonlar süratli bir biçimde ve inançlı olarak alınıyor.
Bağcı, “Türkiye, Kültür ve Turizm Bakanlığı üzerinden bu bahiste öncü olabilir. Dünya turizminin birinci beş ülkesi içinde olan Türkiye burada kendi kripto parasını sahiplenip turizm bölümünde bunu kullanabilir. Bu bir değişim dalgası. İnsanların 2000’li yılların başında kredi kartına geçmesi üzere pandemi daha sonrası turizm bölümünü de etkileyen bir değişim olacak. Bu süratle gelişen teknolojinin önünde duramazsınız,” dedi.
Uber CEO’su Dara Khosrowshahi, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Uber kullanıcılarının seyahatleri için kripto para kullanarak ödeme yapabilmelerine sıcak baktığını belirtmişti.
Bağcı, “Karşınızda bir yanardağ var, hareketleniyor, patlayacak. Köyü boşaltmanız lazım” diyor ve ekliyor: “Bu sürecin başında olursak, bu uygulamayı turizm dalına aktarırsak öncü oluruz. Bakanlığın da bu mevzuyu değerlendirip bir aksiyon planı çıkarması lazım.”
Kripto parayı dünya çapında turizm dalında en epey kullanan kesim ise, 18-25 yaş ortası genç kitle. Hatta bu kitle içinde “kripto zenginler” de oluşmaya başladı.
BİLİNİRLİK VE ALGI ARAŞTIRMASI SONUÇLARI
Türkiye’nin yüksek hacimli kripto para süreç platformu Paribu’nun 2021 Mayıs ayında yaptığı kripto para bilinirlik ve algı araştırmasına bakılırsa, Türkiye’de kripto parayla süreç yapanların oranı bir yılda 11 kat arttı. 2020 yılında süreç yapanların oranı yüzde 0,7 iken 2021 yılında bu oran yüzde 7,7 oldu.
Birebir araştırmaya bakılırsa kripto para süreç tecrübesinden memnuniyet oranı yüzde 74 iken, Türkiye’de memnuniyet oranının en yüksek olduğu jenerasyon ise Y nesli.
Bağcı’ya nazaran ise turizmde kripto para kullanmasında dünya çapında X jenerasyonu yüklü.
“Dünyada o denli bir genç kitle var ki, büsbütün lüks otellerde kalıyor, lüks otomobillere biniyorlar. Bunlar, kripto zenginleri. Bu kitlenin tek gittiği yer Dubai, zira orada turizmde kripto ödeme kabul ediyor. Evvelce her mahallede inşaatçı zengini vardı, beş yıl daha sonra her mahallede bir kripto güçlü olacak. Yeni bir kitleden, yeni seyahat alışkanlıklarından kelam ediyoruz. Kripto üzerinden önemli para kazanmış bir kitle olarak, onların seyahat evvelari var,” diyor Bağcı.
ötürüsıyla, Bağcı’ya nazaran, Türkiye kelam konusu kitleyi turizm kesiminde konuk etmede öncü olabilir. Lakin bunun için de otel zincirlerine yeni teknolojik özellikler getirmek gerekecek.
“Kripto-dostu oteller her vakit ön planda olacak, zira bu kitle ödemelerinin hepsini kripto parayla yapmak istiyor,” diyor Bağcı.
Metaverse Derneği, 2021 yılı Aralık ayında Alphan Manas önderliğinde, kendi alanlarında deneyimli 25 kurucu üye ile kuruldu. Maksatları ise, teknolojide değerli bir gündem hususu haline gelen Metaverse konusunda farkındalık yaratmak.
Bünyamin Emeç
Metaverse Derneği Kurucu Üyesi Bünyamin Emeç ise, kripto paralarla ilgili regülasyonların bir epeyce ülkede olmamasından dolayı turizmde kullanmasının gri alanda olduğunu ve ülke bazlı konuşabileceğimiz tek ülke meselain İran olduğunu kaydediyor.
“ABD ile İran içinde 2018’de yapılan başarısız müzakereler, biroldukca Avrupalı turistin bölgeyi ziyaret etmesini engellemede başarılı oldu ve İran Riyali sert devalüasyona uğradı. Turistlerin ziyaretlerini kolaylaştırmak hedefiyle İran’ın Merkez Bankası tarafınca lisanslanan lokal bir kripto para ünitesi borsası olan Rmoney, turizm bölümü için dijital varlık yarattı. bu biçimdece İran’da turizm alanında faaliyet gösteren firmaların yabancı müşterileri tarafınca kripto para ödeme almalarını kolaylaştırılmış oldu,” diyor Emeç.
Emeç’e nazaran, turizmde dijital para sistemini oluşturmanın emeli, dış ödemelerle ilgili problemleri çözmek olduğu üzere turistlerin döviz ofislerine uğramadan online ödeme yapmalarını sağlamak.
“Regülasyona tabi bir alan olduğu için hükümet ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın bu mevzuda gerekli düzenlemeleri yapması gerekiyor. Türkiye’de gerekli olan teknik alt yapıyı sağlayabilecek teknoloji şirketler mevcut. bu biçimde bir regülasyonun gelmesi durumunda turizm şirketleri 3 ay üzere kısa bir müddetde dijital dönüşümlerini sağlayabilirler,” diye ekliyor.
GÜVENLİK NASIL SAĞLANACAK?
Uzmanlara nazaran turizm kesiminde bu yeni sistemin güvenliğinin sağlanması ise gerek kullanıcı gerekse hizmet sağlayıcı tarafınca alınacak siber güvenlik tedbirleriyle alakalı.
“Kullanıcı cüzdan ve e posta şifrelerini 2Fa ile garanti altına almalı. İnançlı cüzdanlar kullanmalı. Kullanılan cüzdan altyapısında kesinlikle açıklama kısmı olmalı ve ödeme yapılan hizmet veren de kesinlikle bir onay/referans kodu üreterek ödemenin bilgisi kayıt altına alınmalı,” diyor Emeç.
Barış Büyüktaş
Kripto paralar konusunda danışmanlık yapan Evox şirketinin kurucusu Barış Büyüktaş, halihazırda El Salvador’un Bitcoin’i resmi para ünitesi olarak kabul etmesinden dolayı bu ülkeye turizm açısından büyük bir ilgi olduğuna dikkat çekiyor.
“örneğin, El Salvador, Bitcoin’i benimsemedilk evvel yalnızca durumu epeyce güzel olmayan komşu ülkelerden ziyaretçi alıyordu. Halihazırda turistlerin yüzde 60’ı ABD’den gelirken, ülkenin turizm gelirleri çok arttı,” diyor Büyüktaş ve ekliyor:
“Açıklanan bilgilere bakılırsa, El Salvador Bitcoin’i resmi para ilan ettikten daha sonra turizm geliri ve turist sayısı yüzde 30 artmış görünüyor. Bakanlık 800.000 dolar kâr beklerken, gerçek sayı döviz cinsinden 1,4 milyon doları aşmış durumda.”
‘TÜRKİYE’DE TURİZMDE SIÇRAMA YARATIR’
Büyüktaş’a bakılırsa, Türkiye, Bitcoin ve blok zinciri teknolojisini turizmde kullanırsa turizmde kayda paha bir sıçrama yaşanacak.
“Türkiye aslına bakarsan turizm açısından başka ülkeler tarafınca tercih edilen bir yer olup, turizm bölümünde yer alan oteller, restoranlar, seyahat acenteleri, taşıma firmaları tarafınca hizmet kalitesini arttırmak, müşteri memnuniyetini sağlamak için kripto para ve blok zinciri teknolojisi kullanılması fazlaca kıymetli,” diyor Büyüktaş.
tıpkı vakitte, uzmanlar, Türkiye’nin halihazırda bu hususta rastgele bir altyapı hazırlığı olmadığını, kripto paralarla alışverişin dahi yasaklanmasının turizmde yakın vadede kullanması açısından pek parlak bir gelecek beklenmediğini belirtiyorlar.
Büyüktaş, turizm bölümünde kripto para kullanmasına ait dolandırıcılık telaşlarının önüne geçmek için birinci kademede grup incelemelerinin gerçekleşmesi gerektiğini ve ödeme sistemleri konusunda turizm bölümündeki aktörlere önemli ve kapsamlı bir kapasite geliştirme eğitimi verilmesi gerektiğini kaydediyor.
“İnsanlar bu konularda eksik bilgiye sahip olduğu için hayli sık dolandırılıyorlar. Çok fazla dolandırıcı coin firması ve borsa çıktığı için bu kurumları denetleyen bir merkezi sistem olması blok zincir dünyasının ruhuna zıt olsa da en azından Türkiye özelinde koşul görünüyor,” diye ekliyor Büyüktaş.
Okumaya devam et...
Halihazırda Antalya’da kimi otellerde kripto para ile ödeme yapılırken, bu uygulama çabucak hemen yaygınlaşmış ve kurumsallaşmış değil.
TURİZM DALINDA ENTEGRASYON BAŞLADI
Dünya Turizm Forumu Enstitüsü (World Tourism Forum Institute) Lideri Bulut Bağcı, kripto para piyasalarının giderek daha kapsamlı düzenlemelere bahis olduğunu ve dünya çapında seyahat ve turizm dallarına entegrasyonunun başladığını belirtiyor.
“Artık bir otele girdiğinizde pos aygıtıyla ödeme yaptığınız üzere, kripto pos aygıtıyla da ödeme yapıyorsunuz. ABD’de biroldukca otel ve restoran bunu kabul etmeye başladı. Booking.com üzere seyahat portallarında kripto para kabul etmeye başladılar. Teknoloji buraya hakikat evriliyor,” diyor Bağcı ve turizm ve seyahat bölümünde kripto paraların beş sene içerisinde hayli yaygın hale geleceğine dikkat çekiyor.
Dünya Turizm Forumu Enstitüsü Lideri Bulut Bağcı
Halihazırda bu alanda ABD, Birleşik Arap Emirlikleri ve Tayland öncü konumdalar. Hatta Tayland Turizm Ofisi, kendi kripto parasını bile kabul etti ve turizm gayeli ulaşım bölümü ve restoranlar bu kripto parayı kullanabilecek.
Türkiye’de ise son olarak Tatilbudur.com kendi kripto parasının ön satışını başlatmıştı. “TATIL Token” ismi verilen kripto para ile kullanıcılar, “Tatilbudur mamüllerinde; otellerde erken rezervasyon öncesinde ek indirimle ön satışa erişim hakkı, ayrıcalıklı indirimler ve eser bazlı indirimlerden yararlanma imkanı, uçak bileti alımlarında hizmet bedeli indirimleri ve indirimli transfer hakları, konserlere özel etkinliklerde özel indirimler ve iştirak limitlerinde öncelik üzere biroldukça avantaja erişebilecekler.”
AVANTAJLARI
Pekala turizm dalında kripto para kullanmasının avantajı nedir?
Bağcı’ya göre bu türlü transfer maliyetleri azalıyor; ödemelerde oluşan kredi kartı komiteleri ortadan kalkıyor; rezervasyonlar süratli bir biçimde ve inançlı olarak alınıyor.
Bağcı, “Türkiye, Kültür ve Turizm Bakanlığı üzerinden bu bahiste öncü olabilir. Dünya turizminin birinci beş ülkesi içinde olan Türkiye burada kendi kripto parasını sahiplenip turizm bölümünde bunu kullanabilir. Bu bir değişim dalgası. İnsanların 2000’li yılların başında kredi kartına geçmesi üzere pandemi daha sonrası turizm bölümünü de etkileyen bir değişim olacak. Bu süratle gelişen teknolojinin önünde duramazsınız,” dedi.
Uber CEO’su Dara Khosrowshahi, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Uber kullanıcılarının seyahatleri için kripto para kullanarak ödeme yapabilmelerine sıcak baktığını belirtmişti.
Bağcı, “Karşınızda bir yanardağ var, hareketleniyor, patlayacak. Köyü boşaltmanız lazım” diyor ve ekliyor: “Bu sürecin başında olursak, bu uygulamayı turizm dalına aktarırsak öncü oluruz. Bakanlığın da bu mevzuyu değerlendirip bir aksiyon planı çıkarması lazım.”
Kripto parayı dünya çapında turizm dalında en epey kullanan kesim ise, 18-25 yaş ortası genç kitle. Hatta bu kitle içinde “kripto zenginler” de oluşmaya başladı.
BİLİNİRLİK VE ALGI ARAŞTIRMASI SONUÇLARI
Türkiye’nin yüksek hacimli kripto para süreç platformu Paribu’nun 2021 Mayıs ayında yaptığı kripto para bilinirlik ve algı araştırmasına bakılırsa, Türkiye’de kripto parayla süreç yapanların oranı bir yılda 11 kat arttı. 2020 yılında süreç yapanların oranı yüzde 0,7 iken 2021 yılında bu oran yüzde 7,7 oldu.
Birebir araştırmaya bakılırsa kripto para süreç tecrübesinden memnuniyet oranı yüzde 74 iken, Türkiye’de memnuniyet oranının en yüksek olduğu jenerasyon ise Y nesli.
Bağcı’ya nazaran ise turizmde kripto para kullanmasında dünya çapında X jenerasyonu yüklü.
“Dünyada o denli bir genç kitle var ki, büsbütün lüks otellerde kalıyor, lüks otomobillere biniyorlar. Bunlar, kripto zenginleri. Bu kitlenin tek gittiği yer Dubai, zira orada turizmde kripto ödeme kabul ediyor. Evvelce her mahallede inşaatçı zengini vardı, beş yıl daha sonra her mahallede bir kripto güçlü olacak. Yeni bir kitleden, yeni seyahat alışkanlıklarından kelam ediyoruz. Kripto üzerinden önemli para kazanmış bir kitle olarak, onların seyahat evvelari var,” diyor Bağcı.
ötürüsıyla, Bağcı’ya nazaran, Türkiye kelam konusu kitleyi turizm kesiminde konuk etmede öncü olabilir. Lakin bunun için de otel zincirlerine yeni teknolojik özellikler getirmek gerekecek.
“Kripto-dostu oteller her vakit ön planda olacak, zira bu kitle ödemelerinin hepsini kripto parayla yapmak istiyor,” diyor Bağcı.
Metaverse Derneği, 2021 yılı Aralık ayında Alphan Manas önderliğinde, kendi alanlarında deneyimli 25 kurucu üye ile kuruldu. Maksatları ise, teknolojide değerli bir gündem hususu haline gelen Metaverse konusunda farkındalık yaratmak.
Bünyamin Emeç
Metaverse Derneği Kurucu Üyesi Bünyamin Emeç ise, kripto paralarla ilgili regülasyonların bir epeyce ülkede olmamasından dolayı turizmde kullanmasının gri alanda olduğunu ve ülke bazlı konuşabileceğimiz tek ülke meselain İran olduğunu kaydediyor.
“ABD ile İran içinde 2018’de yapılan başarısız müzakereler, biroldukca Avrupalı turistin bölgeyi ziyaret etmesini engellemede başarılı oldu ve İran Riyali sert devalüasyona uğradı. Turistlerin ziyaretlerini kolaylaştırmak hedefiyle İran’ın Merkez Bankası tarafınca lisanslanan lokal bir kripto para ünitesi borsası olan Rmoney, turizm bölümü için dijital varlık yarattı. bu biçimdece İran’da turizm alanında faaliyet gösteren firmaların yabancı müşterileri tarafınca kripto para ödeme almalarını kolaylaştırılmış oldu,” diyor Emeç.
Emeç’e nazaran, turizmde dijital para sistemini oluşturmanın emeli, dış ödemelerle ilgili problemleri çözmek olduğu üzere turistlerin döviz ofislerine uğramadan online ödeme yapmalarını sağlamak.
“Regülasyona tabi bir alan olduğu için hükümet ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın bu mevzuda gerekli düzenlemeleri yapması gerekiyor. Türkiye’de gerekli olan teknik alt yapıyı sağlayabilecek teknoloji şirketler mevcut. bu biçimde bir regülasyonun gelmesi durumunda turizm şirketleri 3 ay üzere kısa bir müddetde dijital dönüşümlerini sağlayabilirler,” diye ekliyor.
GÜVENLİK NASIL SAĞLANACAK?
Uzmanlara nazaran turizm kesiminde bu yeni sistemin güvenliğinin sağlanması ise gerek kullanıcı gerekse hizmet sağlayıcı tarafınca alınacak siber güvenlik tedbirleriyle alakalı.
“Kullanıcı cüzdan ve e posta şifrelerini 2Fa ile garanti altına almalı. İnançlı cüzdanlar kullanmalı. Kullanılan cüzdan altyapısında kesinlikle açıklama kısmı olmalı ve ödeme yapılan hizmet veren de kesinlikle bir onay/referans kodu üreterek ödemenin bilgisi kayıt altına alınmalı,” diyor Emeç.
Barış Büyüktaş
Kripto paralar konusunda danışmanlık yapan Evox şirketinin kurucusu Barış Büyüktaş, halihazırda El Salvador’un Bitcoin’i resmi para ünitesi olarak kabul etmesinden dolayı bu ülkeye turizm açısından büyük bir ilgi olduğuna dikkat çekiyor.
“örneğin, El Salvador, Bitcoin’i benimsemedilk evvel yalnızca durumu epeyce güzel olmayan komşu ülkelerden ziyaretçi alıyordu. Halihazırda turistlerin yüzde 60’ı ABD’den gelirken, ülkenin turizm gelirleri çok arttı,” diyor Büyüktaş ve ekliyor:
“Açıklanan bilgilere bakılırsa, El Salvador Bitcoin’i resmi para ilan ettikten daha sonra turizm geliri ve turist sayısı yüzde 30 artmış görünüyor. Bakanlık 800.000 dolar kâr beklerken, gerçek sayı döviz cinsinden 1,4 milyon doları aşmış durumda.”
‘TÜRKİYE’DE TURİZMDE SIÇRAMA YARATIR’
Büyüktaş’a bakılırsa, Türkiye, Bitcoin ve blok zinciri teknolojisini turizmde kullanırsa turizmde kayda paha bir sıçrama yaşanacak.
“Türkiye aslına bakarsan turizm açısından başka ülkeler tarafınca tercih edilen bir yer olup, turizm bölümünde yer alan oteller, restoranlar, seyahat acenteleri, taşıma firmaları tarafınca hizmet kalitesini arttırmak, müşteri memnuniyetini sağlamak için kripto para ve blok zinciri teknolojisi kullanılması fazlaca kıymetli,” diyor Büyüktaş.
tıpkı vakitte, uzmanlar, Türkiye’nin halihazırda bu hususta rastgele bir altyapı hazırlığı olmadığını, kripto paralarla alışverişin dahi yasaklanmasının turizmde yakın vadede kullanması açısından pek parlak bir gelecek beklenmediğini belirtiyorlar.
Büyüktaş, turizm bölümünde kripto para kullanmasına ait dolandırıcılık telaşlarının önüne geçmek için birinci kademede grup incelemelerinin gerçekleşmesi gerektiğini ve ödeme sistemleri konusunda turizm bölümündeki aktörlere önemli ve kapsamlı bir kapasite geliştirme eğitimi verilmesi gerektiğini kaydediyor.
“İnsanlar bu konularda eksik bilgiye sahip olduğu için hayli sık dolandırılıyorlar. Çok fazla dolandırıcı coin firması ve borsa çıktığı için bu kurumları denetleyen bir merkezi sistem olması blok zincir dünyasının ruhuna zıt olsa da en azından Türkiye özelinde koşul görünüyor,” diye ekliyor Büyüktaş.
Okumaya devam et...