Konteynerler krize yakalandı: Rekor sefer iptali

semaver

Global Mod
Global Mod
Küresel iktisattaki yavaşlamaya bağlı olarak navlunda sert düşüş sürerken, operatörler, mevcut navlun düzeyini korumak için rekor sayıda sefer iptaline gidiyor. Project44’e bakılırsa, aralık ayının birinci iki haftasında, Transatlantik ve Transpasifik’te ortalama sefer iptali düzeyinin yüzde 46’ya yükseleceği, Asya’dan Avrupa’ya ticarette ise bu oranın yüzde 33 olacağı öngörülüyor.

en çok İPTAL TRANSPASİFİK’TE

Ekonomim’den Aysel Yücel’in haberine bakılırsa,
Danimarkalı analist Sea-Intelligence’a göre, en çok sefer iptali, Transpasifik’te yaşandı. Konteyner operatörleri, taşıma hacimleri açısından büyük hayal kırıklığı yaşadıkları Noel öncesinde, navlundaki düşüşü önlemek için rekor sayıda sefer iptaline hazırlanıyor. Dünyanın en büyük iki konteyner denizcilik devi MSC ve Maersk’ün yanı sıra bir başka büyük oyuncu Zim de sefer iptallerini gündeme aldı. Kelam konusu armatörlük şirketlerinin Noel öncesi periyotta Transatlantik seferlerinin üçte ikisini, Transpasifik seferlerinin ise yarısından fazlasını iptal edeceği belirtildi. Navlun izleme platformu Project44’ün bilgilerine nazaran, bu da Avrupa’dan Asya’ya olan ticaret çizgisinin yüzde 38’ine karşılık geliyor.



Olağan periyotta, Noel öncesi kasım ve aralık, deniz nakliyatında en ağır aylar. Global iktisatta yaşanan yavaşlama niçiniyle bu yıl dönem hayli zayıf geçiyor. Bilhassa Asya’dan Avrupa’ya olan nakliyecilikte büyük kayıp yaşanıyor. Bu da pandemi devrinde elde ettikleri tarihi karlılıkları, dev filo yatırımlarına harcayan konteyner operatörlerinde büyük hayal kırıklığı yarattı.

NAVLUNDA DÜŞÜŞ HIZLANDI

Konteyner krizinin gündeme geldiği pandemide tarihi rekorlar kırarak 15 bin dolar düzeylerine çıkan Uzakdoğu-Avrupa navlunu, Rusya-Ukrayna savaşının global iktisatta yarattığı tesirlere bağlı olarak, düşüşe geçmişti. Bilhassa global resesyon çanlarının çaldığı son haftalarda navlunda düşüş hızlandı. Drewry Dünya Konteyner Endeksi’ne bakılırsa, 18 Kasım 2021 tarihinde 40’lık konteyner navlunu 9 bin dolar düzeylerindeyken 19 Kasım’da 2 bin 500 dolara kadar geriledi. Drewry’nin endeksinde, bilhassa 15 Eylül’den daha sonra navlundaki düşüşün hızlandığı görülüyor. 15 Eylül’de 4.900 olan 40’lık konteyner navlu, 17 Kasım’da 2.500’e kadar geriledi. Freightos Baltic Index’e bakılırsa, Asya’dan ABD’nin Batı Kıyısı’na olan hatta 40’lık konteyner navlunu geçen yılın tıpkı devrine nazaran yaklaşık yüzde 80 daha düşük gerçekleşerek TEU başına 2.676 dolar oldu. Asya’dan ABD Doğu Kıyısı’na (USEC) ise navlun 40’lık konteyner için 5.411 dolar, Asya’dan Kuzey Avrupa’ya da konteyner başına 4.204 dolar oldu.

Navlundaki bu sert düşüş, dünyanın önde gelen sınır operatörlerinin önümüzdeki haftalarda kapasiteyi sınırlamak için daha fazla sefer iptali açıklamasıyla sonuçlandı. AP-Moller Maersk, Mediterranean Shipping Company (MSC) ve Zim, Vietnam ile USEC içindeki bir servisini süreksiz olarak askıya alacağını duyurdu. Bu servisin tamamı Zim tarafınca sağlanan 5.100 TEU’dan 6.650 TEU’ya kadar olan 10 gemiyle 10 haftada gerçekleşiyordu. Maersk ile birlikte bu servise ortak yükleme yapan MSC, ring seferin Asya-USEC sınırındaki yavaşlayan talebe uygun olarak kapasiteyi ayarlamak için kapatıldığını söylemiş oldu. 2M (Maersk- MSC) ortakları ayrıyeten, Asya’dan Kuzey Avrupa’ya ticarette ek boş seferler deklare etti. İki taşıyıcı, 16.652 TEU’luk MSC Londra ve 17.800 TEU’luk Edith Maersk’in ay sonunda seferlerini iptal edecek. MSC yetkilileri, bu adımın kapasiteyi Asya’dan Avrupa’ya ticarette yavaşlayan talep doğrultusunda ayarlamak için gerekli olduğunu vurguladı. Maersk ise bu hamleyi global talepte öngörülen azalmaların bir kararı olarak ağı dengeleme uğraşı olarak kıymetlendirdi.

en çok iptal Transpasifik’te Danimarkalı analist Sea-Intelligence’a göre, en çok sefer iptali, Transpasifik’te yaşandı. Asya’dan Avrupa’ya olan iptaller ise Transpasifik’e nazaran daha az gerçekleşti. Project44’e göre, aralık ayının birinci iki haftasında, Transatlantik ve Transpasifik’te ortalama sefer iptali düzeyinin yüzde 46’ya yükseleceği, Asya’dan Avrupa’ya ticarette ise bu oranın yüzde 33 olacağı öngörülüyor.

‘RESESYON’ YURTİÇİ TAŞIMAYA DA SIÇRADI

Küresel iktisattaki daralma yurt içi nakliyecilik dalını de vurdu. Enflasyonist baskı niçiniyle iç piyasada daralan tüketime, ihracattaki düşüş de eklenince limanlardan ve antrepolardan sanayi bölgelerine yapılan yük hareketi zayıfladı. İKTİSAT gazetesine konuşan Asbir Antrepo Genel Müdürü Erkan Başboğa, talepteki yavaşlama niçiniyle antrepolarda stok yığılması olduğuna dikkat çekti. Başboğa, iç piyasada bilhassa dokuma ve alüminyum üzere kimi dallardan kaybın daha fazla olduğunu söylemiş oldu. Öbür yandan, özgür depolara da mal girişi yavaşladı. Yurt içi taşıma da yapan Norther Küresel Logistics’in (NGL) Kurucu Ortağı Ferhat Emanetoğlu da iç piyasada nakliye trafiğindeki azalmaya yönelik, “İç pazarda memleketler arası ticaretteki daralmaya paralel bir yavaşlama var. Yani ithalat ya da ihracat azalıyor. ötürüsıyla antrepolardan/depolardan fabrikalara taşıma azalıyor. Keza tıpkı biçimde limanlardan üretim yerlerine karşılıklı azalma kelam konusu” dedi.

‘DENİZDE KARTLAR YİNE KARILIYOR’

Project44 Lider Yardımcısı Josh Brazil, “Küresel tedarik zincirinin olağanlaşmasına şahit oluyoruz. Piyasa yine nakliyecinin avantajına dönerken, konteyner operatörleri için kartlar bir daha karılıyor” dedi.

‘TÜRK LİMANLARINDA KONTEYNERDE DARALMA KESİNLEŞTİ’

Küresel konteyner taşımacılığındaki yavaşlamanın Türkiye limanlarına olan tesiri de derinleşiyor. Denizcilik Genel Müdürlüğü’nün datalarına bakılırsa, ithalattaki artıştan dolayı toplam yükte ağustos ve eylül ayına göre düşüş olmasa da konteyner tarafında düşüş hızlandı. Ekim ayında limanlarda elleçlenen konteyner ölçüsü yüzde 9.8 azalırken, transit yükte ise bu oran yüzde 39 olarak gerçekleşti. bu biçimdece limanlarda elleçlenen konteyner ölçüsünde yılın birinci 10 ayında yüzde 0.8 daralma oldu. Kocaeli Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Soner Esmer, “Bu bilgiler ışığında limanlarımızda 2022 yılının toplam yükte yüzde 4 civarında artışla 545 milyon ton düzeylerinde, konteynerin ise yüzde 1 civarında düşüş ile 12,5 milyon TEU düzeylerinde tamamlanacağı tarafında erken bir öngörüde bulunulabilir” dedi. Milletlerarası Nakliyecilik ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) İdare Şurası Üyesi ve Deniz Çalışma Kümesi Lideri Cihan Özkal da “Amerika ve Avrupa resesyonun adımları hissedilmeye başlandı. Talepte önemli oranlarda düşüşler var. Navlunlar düşmeye devam ediyor” dedi.

YILIN SON HAFTASI İÇİN ‘BEKLE GÖR’ SİYASETİ HAKİM

Operatörler, Çin Yeni Yılı öncesi belirsizlik niçiniyle yılın son iki haftası için çabucak hemen sefer iptali açıklamadı. SeaIntel, “Mevsimsel bir talep artışı olup olmayacağı açısından daha hayli bekle ve gör yaklaşımı üzere görünüyor” dedi. Öbür yandan, kimi uzmanlara bakılırsa, sefer iptallerine karşın navlundaki düşüşün hızlanmasında Maersk, MSC ve Zim haricindeki öteki armatörlük şirketlerinin misal bir tavır izlememesinden kaynaklanıyor. Cosco, Evergreen üzere başka küresel konteyner şirketleri, navlunun düşmesini fırsata çevirmeye çalışıyor. Bu şirketler düşük navlunla çalışırkan, sefer iptali yapan öbür üç konteyner devinin pazar hissesini kapmaya çalışıyor.

Okumaya devam et...
 
Üst