İktidarın deklare ettiğı “Türkiye İktisat Modeli”nin öngörülerinin bilakis, Türkiye’nin ithalat ihracat istikrarı ithalat lehine bozuldu. Bu da ihracatçıların ziyan etmesine niye oluyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi bu istikrarın ihracat lehine değişmesi için Tl’nin döviz karşısında paha kaybetmesinin kaçınılmaz olduğunu belirtiyor.
Halk Tv muharriri Barış Soydan, “Türkiye bu açığı taşıyamaz, devalüasyon kaçınılmaz” başlıklı yazısında, ithalat artışının niçinlerini ele aldı, seçimden daha sonra büyük bir devalüasyonun kaçınılmaz olduğunu belirtti. Soydan’ın yazısının ilgili kısmı şu biçimde:
“İhracatın durmasının sebeplerinden biri, Türkiye’nin ana ihracat pazarı olan Avrupa ülkelerinin, Rusya-Ukrayna savaşı ve Avrupa Merkez Bankası’nın uygulamaya başladığı sıkı para siyaseti niçiniyle sakinliğe girmesi. (Ama son dataların gösterdiği üzere birinci başta korkulan kadar sert bir sakinlik değil bu.)
İhracatın artış oranının ithalattaki büyümenin fazlaca gerisinde kalmasının bir sebebi daha var, o da TL’deki bedel kaybının geçen yıl enflasyonun fazlaca gerisinde kalması. Türkiye geçen yılı kabaca yüzde 100 oranında üretici fiyat enflasyonuyla kapattı. TL’nin dolar karşısındaki kıymet kaybı ise yüzde 30 oldu.
Kendinizi ihracatçıların yerine koyun: Elektrik maliyetiniz dört katına, doğalgaz maliyetiniz üç katına çıkmış. Enflasyon niçiniyle bütün maliyetleriniz katlanarak artmış ancak TL birebir oranda kıymet kaybetmemiş… Ürettiğiniz eserin dolar yahut Euro cinsinden fiyatını artırmak zorundasınız. Aksi takdirde ziyan eder ve batarsınız.
İyi de rakip ülkelerdeki şirketlerin enflasyon diye bir kederi yok. Bir sene evvel hangi fiyattan mal satıyorlarsa bir daha tıpkı fiyattan satıyorlar. Müşterilerinizi birer ikişer ellerinizden almaları kaçınılmaz, o denli değil mi? Gerçekten o denli de oldu.
Türkiye’nin ihracatının durmasının ikinci sebebi işte bu.
Çare? Tayvan üzere çip, Güney Kore üzere cep telefonu satsaydık, TL’nin kıymeti ve eserin fiyatı fazlaca da kıymetli olmazdı. Artırım yapsak da müşteriler el mecbur bizden almaya devam ederlerdi. Yani asıl deva, Türkiye’nin katma kıymetli ihracat yapması, müşterilerin ucuz olduğumuz için değil ürettiğimiz eserleri birebir kalitede öteki üreten olmadığı için bizi tercih etmesi.
Ama şurada biz bizeyiz, gerçekçi olalım, Türkiye yüksek teknoloji ve katma kıymet konusunda yirmi yılda bir arpa uzunluğu yol gitti. Yüksek süratle gelişen teknolojinin ihracattaki hissesi yirmi sene evvel de yüzde 3’tü, bugün de yüzde 3.
Öyleyse? Bu şartlarda ihracat nasıl bir daha koşmaya başlayacak? İthalattaki artış nasıl dizginlenecek? (Evet, ithalattaki büyük artışın sebeplerinden biri de doların enflasyondan az artması, yani TL’nin gerçek olarak kıymetlenmesi.)
İhracatçılar bunun nasıl yapılacağını uzun vakittir söylüyor: Kurun enflasyon kadar artmasıyla. Yani TL’nin enflasyon kadar kıymet kaybetmesiyle. Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri Mustafa Gültepe bunu aylardır savunuyor. Ege İhracatçılar Birliği Lideri Jak Eskinazi ise geçen hafta oran verdi: ’24 Ocak 1980’deki üzere yüzde 30’luk devalüasyon gerekiyor.’
Seçim öncesinde dolarda 1 liralık artışa dahi tahammülü olmayan iktidarın bunu yapması şüphesiz epeyce güç. Lakin görünen köy kılavuz istemiyor, seçimden daha sonra büyük bir devalüasyon geliyor.” (HABER MERKEZİ)
Okumaya devam et...
Halk Tv muharriri Barış Soydan, “Türkiye bu açığı taşıyamaz, devalüasyon kaçınılmaz” başlıklı yazısında, ithalat artışının niçinlerini ele aldı, seçimden daha sonra büyük bir devalüasyonun kaçınılmaz olduğunu belirtti. Soydan’ın yazısının ilgili kısmı şu biçimde:
“İhracatın durmasının sebeplerinden biri, Türkiye’nin ana ihracat pazarı olan Avrupa ülkelerinin, Rusya-Ukrayna savaşı ve Avrupa Merkez Bankası’nın uygulamaya başladığı sıkı para siyaseti niçiniyle sakinliğe girmesi. (Ama son dataların gösterdiği üzere birinci başta korkulan kadar sert bir sakinlik değil bu.)
İhracatın artış oranının ithalattaki büyümenin fazlaca gerisinde kalmasının bir sebebi daha var, o da TL’deki bedel kaybının geçen yıl enflasyonun fazlaca gerisinde kalması. Türkiye geçen yılı kabaca yüzde 100 oranında üretici fiyat enflasyonuyla kapattı. TL’nin dolar karşısındaki kıymet kaybı ise yüzde 30 oldu.
Kendinizi ihracatçıların yerine koyun: Elektrik maliyetiniz dört katına, doğalgaz maliyetiniz üç katına çıkmış. Enflasyon niçiniyle bütün maliyetleriniz katlanarak artmış ancak TL birebir oranda kıymet kaybetmemiş… Ürettiğiniz eserin dolar yahut Euro cinsinden fiyatını artırmak zorundasınız. Aksi takdirde ziyan eder ve batarsınız.
İyi de rakip ülkelerdeki şirketlerin enflasyon diye bir kederi yok. Bir sene evvel hangi fiyattan mal satıyorlarsa bir daha tıpkı fiyattan satıyorlar. Müşterilerinizi birer ikişer ellerinizden almaları kaçınılmaz, o denli değil mi? Gerçekten o denli de oldu.
Türkiye’nin ihracatının durmasının ikinci sebebi işte bu.
Çare? Tayvan üzere çip, Güney Kore üzere cep telefonu satsaydık, TL’nin kıymeti ve eserin fiyatı fazlaca da kıymetli olmazdı. Artırım yapsak da müşteriler el mecbur bizden almaya devam ederlerdi. Yani asıl deva, Türkiye’nin katma kıymetli ihracat yapması, müşterilerin ucuz olduğumuz için değil ürettiğimiz eserleri birebir kalitede öteki üreten olmadığı için bizi tercih etmesi.
Ama şurada biz bizeyiz, gerçekçi olalım, Türkiye yüksek teknoloji ve katma kıymet konusunda yirmi yılda bir arpa uzunluğu yol gitti. Yüksek süratle gelişen teknolojinin ihracattaki hissesi yirmi sene evvel de yüzde 3’tü, bugün de yüzde 3.
Öyleyse? Bu şartlarda ihracat nasıl bir daha koşmaya başlayacak? İthalattaki artış nasıl dizginlenecek? (Evet, ithalattaki büyük artışın sebeplerinden biri de doların enflasyondan az artması, yani TL’nin gerçek olarak kıymetlenmesi.)
İhracatçılar bunun nasıl yapılacağını uzun vakittir söylüyor: Kurun enflasyon kadar artmasıyla. Yani TL’nin enflasyon kadar kıymet kaybetmesiyle. Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri Mustafa Gültepe bunu aylardır savunuyor. Ege İhracatçılar Birliği Lideri Jak Eskinazi ise geçen hafta oran verdi: ’24 Ocak 1980’deki üzere yüzde 30’luk devalüasyon gerekiyor.’
Seçim öncesinde dolarda 1 liralık artışa dahi tahammülü olmayan iktidarın bunu yapması şüphesiz epeyce güç. Lakin görünen köy kılavuz istemiyor, seçimden daha sonra büyük bir devalüasyon geliyor.” (HABER MERKEZİ)
Okumaya devam et...